Merkel waarschuwt: “Laat je niet door de AfD de arena in trekken“

Angela Merkel spreekt tijdens een bijeenkomst van de Duitse economie in München in 2018.
Angela Merkel tijdens een gesprek met vertegenwoordigers van de Duitse economie in München, maart 2018. © Michael Lucan / Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0

Merkel roept op tot duidelijke distantie tegenover de AfD

Voormalig bondskanselier Angela Merkel heeft politieke partijen opgeroepen om zich zelfbewust en duidelijk te distantiëren van de AfD. In een interview met het programma “phoenix persönlich” benadrukte ze dat partijen zich niet “als een konijn voor de slang” moeten laten intimideren en zich niet “in de arena moeten laten rondleiden” door de AfD.

Om de context van haar uitspraken volledig te kunnen volgen, is hieronder het volledige interview te bekijken:

Sie sehen gerade einen Platzhalterinhalt von Standard. Um auf den eigentlichen Inhalt zuzugreifen, klicken Sie auf den Button unten. Bitte beachten Sie, dass dabei Daten an Drittanbieter weitergegeben werden.

Weitere Informationen

Volgens Merkel moeten de democratische partijen hun eigen koers sterker zichtbaar maken dan voorheen. Juist daardoor worden de verschillen met de AfD duidelijk. Partijen die de Europese Unie afwijzen, een geheel andere relatie tot Rusland nastreven en de liberale democratie niet verdedigen, zijn volgens haar geen partners voor samenwerking.

Geen coalities of meerderheden met de AfD

Merkel wees erop dat samenwerking met de AfD in strijd is met de kernwaarden van partijen als CDU/CSU en SPD. Meerderheden zoeken samen met de AfD noemde zij “verboden uit de eigen definitie”. De voormalige regeringsleider verwees daarbij naar haar eerste verkiezing tot bondskanselier, inmiddels bijna twintig jaar geleden.

Ze ging ook kort in op haar ongebruikelijke kritiek eerder dit jaar, toen de CDU/CSU-fractie een migratievoorstel door het parlement hielp met steun van de AfD. Volgens Merkel was dat een “vrij uniek geval”. Ze wil zich niet telkens mengen in actuele debatten, maar behoudt zich het recht voor om bij fundamentele staatsrechtelijke kwesties in te grijpen.

Rentendebat: “Uiteindelijk vindt iedereen een weg”

In het conflict binnen de regeringscoalitie over het nieuwe pensioenpakket verwacht Merkel een compromis. Ze wees op haar ervaring dat partijen elkaar “uiteindelijk altijd weer weten te vinden”. De zogenoemde Haltelinie van 48 procent – het minimumrendement van de pensioenuitkering ten opzichte van het inkomen – moet volgens haar tot 2031 worden verlengd. Merkel herinnerde eraan dat haar regering deze ondergrens eerder al tot 2025 had vastgelegd.

Ook benadrukte ze dat de geleidelijke invoering van de pensioenleeftijd van 67 jaar een belangrijke stap was. De volledige invoering loopt nog tot 2029.

Oekraïne: “Niemand heeft deze oorlog kunnen voorkomen”

Merkel verweerde zich tegen de suggestie dat Polen en de Baltische staten schuld zouden hebben aan het uitbreken van de oorlog in Oekraïne. Een passage in haar autobiografie “Freiheit” was volgens haar “uit de context gehaald”. Het ging om een diplomatieke discussie uit 2021, maar zonder enige verwijtende bedoeling.

Ze stelde dat niemand – ook zijzelf niet – de Russische aanval heeft kunnen voorkomen. De oorlog, die volgens haar “de wereld heeft veranderd”, is een agressie van de Russische Federatie onder leiding van Vladimir Poetin.

“Speculatief dat de oorlog onder mij niet zou zijn uitgebroken”

Op uitspraken van oud-minister Sigmar Gabriel (SPD), die bij talkshow “Maischberger” beweerde dat er onder Merkel geen oorlog zou zijn gekomen, reageerde ze terughoudend. Volgens Merkel is dat “volkomen speculatief”.

Ze wees erop dat de pandemie een belangrijke rol speelde: gebruikelijke diplomatieke ontmoetingen vielen weg, waardoor zij nauwelijks rechtstreeks met Poetin of de Chinese president Xi Jinping kon spreken. Dit bemoeilijkte de diplomatie, zeker in relaties met autoritair bestuurde landen.

“Een soevereine, vrije Oekraïne moet het doel blijven”

Voor Merkel blijft het uitgangspunt dat de oorlog moet eindigen zonder dat Rusland als winnaar uit de strijd komt. Het doel is een soevereine, vrije Oekraïne die in staat is zelfstandig beslissingen te nemen.