Goedkoper rijbewijs in Duitsland: verkeersminister wil lessen via app en simulator

Rijinstructeur geeft uitleg aan een leerling-bestuurder tijdens een rijles in Duitsland
Rijinstructeur tijdens rijles in Duitsland. Eco-Drive Fahrschule / Wikimedia Commons Licentie: CC BY-SA 3.0

Rijbewijs in Duitsland moet betaalbaarder worden

Een autorijbewijs in Duitsland kost tegenwoordig gemiddeld zo’n 3.400 euro – voor veel jongeren een onbereikbare som. Het ministerie van Verkeer wil daar verandering in brengen. Volgens nieuwe plannen moeten rijopleidingen in de toekomst compacter, digitaler en dus goedkoper worden.

Theorie via app, nachtelijke ritten in simulator

In de toekomst moeten rijscholen meer vrijheid krijgen in de manier waarop ze lesgeven. Verplichte theorielessen in een klaslokaal komen te vervallen; in plaats daarvan kunnen leerlingen de stof via een app leren. Zo besparen rijscholen huurkosten voor lesruimtes en kunnen de deelstaten ophouden met het controleren van leslokalen.

Ook de praktijkopleiding verandert: ritten bij nacht, op snelwegen en buiten de stad kunnen deels in een rijsimulator worden geoefend. Daarnaast mogen leerlingen die in de simulator met een handgeschakelde auto hebben geoefend, hun praktijkexamen in een automatische auto afleggen.

Minder vragen en korter examen

Het ministerie wil ook het enorme aantal vragen voor het theorie-examen terugbrengen. De huidige vragenlijst telt 1.169 vragen en moet volgens de plannen met een derde worden ingekort. Ook de duur van het praktijkexamen wordt verkort tot de Europese minimumnorm van 25 minuten.

Steun van de rijschoolbranche

De plannen krijgen steun van de Bundesvereinigung der Fahrlehrerverbände (de overkoepelende organisatie van rij-instructeurs). Vicevoorzitter Kurt Bartels verklaarde tegenover de Rheinische Post: “Ik ben ervan overtuigd dat een compactere opleiding minder rijlessen vergt. De stijgende aantallen rij-uren zijn nu de belangrijkste kostenpost.”

Verkeersminister: mobiliteit mag geen privilege zijn

Minister Patrick Schnieder (CDU) benadrukt dat de hervorming vooral jongeren op het platteland moet helpen. “Een rijbewijs is een sleutel tot vrijheid – zeker waar bus en trein zelden rijden,” aldus Schnieder. “Mobiliteit mag geen privilege zijn.”

Ook transparantie moet beter: toekomstige rijbewijsleerlingen moeten online kunnen zien wat rijscholen vragen en wat hun slagingspercentages zijn.

Kritiek en alternatieve voorstellen

Vanuit linkse hoek klinken andere ideeën. Ines Schwerdtner, partijleider van Die Linke, pleit ervoor om rij-onderwijs deels naar scholen te brengen. “De theoretische rij-opleiding zou deel moeten worden van het reguliere onderwijs,” zei ze. “Dat zou de kosten voor jongeren flink verlagen.”

Wetgeving in voorbereiding

De plannen worden de komende maanden verder uitgewerkt met de deelstaten en de rijschoolsector. Het doel is om de wetswijzigingen in de eerste helft van 2026 door te voeren. Daarmee zou de lang aangekondigde hervorming van de rijopleiding in Duitsland eindelijk werkelijkheid kunnen worden.