In Jena (Thüringen) loopt een opvallend modelproject dat de druk op ziekenhuizen moet verlichten: zogenoemde gezondheidsappartementen. Deze slimme woningen bieden patiënten de mogelijkheid om noodzakelijke behandelingen in het ziekenhuis te krijgen, maar daarna terug te keren naar een moderne en volledig uitgeruste tijdelijke woning in plaats van in het ziekenhuis te overnachten.
Smart City-project in Jena
Het initiatief maakt deel uit van het bredere programma Smart City. Sinds twee jaar worden in de Jenaer wijk Lobeda twee gezondheidsappartementen getest. De appartementen bevinden zich in een gerenoveerde flat op de achtste verdieping en zijn voorzien van de nieuwste technologie: van per tablet te bedienen licht en verwarming tot in hoogte verstelbare meubels en een tv met internetverbinding.
Vooral orgaandonoren in spe profiteren hiervan. Zij zijn vaak niet ziek, maar moeten meerdere dagen voor onderzoeken in het Universitair Ziekenhuis van Jena aanwezig zijn. In plaats van een ziekenhuisbed te bezetten, kunnen zij zich terugtrekken in hun eigen appartement. Tot nu toe werden op deze manier al 200 bedden uitgespaard.
Meer capaciteit en meer privacy
Volgens professor Utz Settmacher, chirurg aan het Universitair Ziekenhuis Jena en voorzitter van de Duitse Transplantatievereniging, zijn de gezondheidsappartementen niet alleen een praktische oplossing in tijden van zorgtekorten. Ze bieden ook extra privacy en comfort aan patiënten die geen intensieve ziekenhuiszorg nodig hebben.
De woningen zijn een samenwerking tussen het ziekenhuis, de stad Jena en de lokale energiebedrijven. Voor de patiënten zijn ze momenteel kosteloos, omdat het project tot 2027 volledig door subsidies wordt gefinancierd. Hoe het daarna verdergaat, is nog onduidelijk. Er lopen gesprekken met zorgverzekeraars om de toekomst veilig te stellen.
Toekomstplannen: ook voor het platteland
De projectleiding onderzoekt of dit concept ook geschikt kan zijn voor andere doelgroepen, zoals oudere mensen in landelijke gebieden. Projectleider Mandy Steinbrück van de Jenaer Stadtwerke ziet kansen voor technologische innovaties: “We denken aan kunstmatige intelligentie, robotica en slimme apparatuur die ouderen ondersteunt zonder hen te overvragen.”
Het Universitair Ziekenhuis van Jena wil het idee bovendien uitbreiden naar bredere patiëntengroepen. Zo zou de druk op de zorg in de toekomst nog verder verlicht kunnen worden.
Voor patiënten als Grit Ziege, die in Jena verblijft om te onderzoeken of zij een lever kan doneren aan haar vriendin, is het appartement vooral een plek van rust. “Ik ben niet ziek, ik laat me alleen onderzoeken. Daarom vind ik het fantastisch dat ik een eigen terugtrekplek heb, in plaats van op een ziekenhuiskamer te liggen.”