Duitsland stelt begroting 2026 vast: recordschulden en miljardeninvesteringen

Bundestag stemt in met megabegroting 2026

De Duitse Bondsdag heeft de begroting voor 2026 aangenomen. Het pakket omvat bijna 525 miljard euro aan uitgaven en nieuwe schulden van ongeveer 180 miljard euro. Alleen tijdens de coronapandemie ging Duitsland nog dieper in het rood. De stemming was scherp verdeeld: 322 parlementariërs steunden het voorstel van de zogenoemde zwart-rode coalitie, terwijl 252 leden tegen stemden. Er waren geen onthoudingen.

De minister van Financiën, Lars Klingbeil, spreekt van een begroting met opnieuw een record aan investeringen. Volgens hem is het essentieel dat deze middelen nu snel op de juiste plekken landen.

Waar gaat het geld naartoe?

In de kernbegroting is 524,5 miljard euro opgenomen. De voorziene nettokredietopname bedraagt bijna 98 miljard euro. Inclusief diverse grote speciale fondsen loopt het totaal aan uitgaven op tot meer dan 630 miljard euro.

Het gaat onder meer om:

• het Sondervermögen Bundeswehr (defensiepot van 100 miljard euro),

• het Klima- und Transformationsfonds (KTF),

• en het enorme fonds van 500 miljard euro voor infrastructuur en klimaatneutraliteit (SVIK), volledig gefinancierd met nieuwe kredieten.

Met een totale nieuwe schuldenlast van 181,5 miljard euro noteert Duitsland het op één na hoogste bedrag in zijn geschiedenis.

Sociale uitgaven blijven grootste kostenpost

Zoals vrijwel ieder jaar gaat het grootste deel van de Duitse begroting naar arbeid en sociale zaken. Vooral de pensioenuitgaven drukken zwaar op de begroting. Volgens minister Bärbel Bas is maar liefst 99 procent van deze posten wettelijk verplicht.

Miljarden voor infrastructuur

Het ministerie van Verkeer, geleid door Patrick Schnieder (CDU), krijgt het hoogste investeringsbudget. Naast 14 miljard euro in de kernbegroting mag Schnieder nog ruim 21 miljard euro besteden uit een met leningen gefinancierd infrastructuurfonds. Het geld gaat onder meer naar wegen, bruggen en spoorverbindingen.

Defensie-uitgaven op hoogste niveau sinds de Koude Oorlog

Duitsland trekt in 2026 ongeveer 108 miljard euro uit voor defensie, het hoogste niveau sinds het einde van de Koude Oorlog. Grote delen van deze middelen gaan naar de aanschaf van militair materieel en munitie.

De steun aan Oekraïne wordt verhoogd tot 11,5 miljard euro voor de levering van artillerie, drones, gepantserde voertuigen en andere uitrusting. Volgens het Duitse ministerie van Defensie is dit de hoogste ondersteuning sinds de Russische inval.

Oppositie uit felle kritiek

Partijen als AfD, Groenen en Die Linke stemden tegen. Hun kritiek loopt uiteen:

• De AfD waarschuwt voor torenhoge rentekosten door de groeiende schuldenlast. Parlementariër Kay Gottschalk noemde Duitsland op het wereldtoneel zelfs een „finanzieller Hofnarr“ (een soort financiële hofnar).

• De Groenen vinden dat het geld verkeerd wordt ingezet. Volgens Lisa Paus worden noodzakelijke infrastructuurprojecten verwaarloosd ten gunste van politiek wenselijke cadeaus.

• Die Linke hekelt een gebrek aan investeringen in onderwerpen die burgers direct raken. Fractievoorzitter Ines Schwerdtner noemt betaalbare woningen, goed onderwijs, kinderopvang, zorg en sterke gemeenten als urgentere prioriteiten.

Waarom deze begroting ook Nederland raakt

De Duitse begroting is niet alleen een binnenlandse aangelegenheid. De keuzes in Berlijn hebben directe gevolgen voor Nederland:

• Duitsland is onze grootste handelspartner; elke economische schok of investeringsgolf werkt door in de Nederlandse economie.

• De enorme schuldenlast beïnvloedt Europese rentestanden, investeringen en begrotingsafspraken.

• De miljarden voor defensie en Oekraïne bepalen mede de Europese veiligheidsstrategie.

• Grote infrastructuurprojecten raken aan grensoverschrijdende spoorverbindingen, logistiek en energievoorzieningen.

Voor Nederlandse lezers is deze begroting dus meer dan een Duits huishoudboekje: het is een blauwdruk voor de politieke en economische koers van Europa’s belangrijkste economie.