Arme mensen worden steeds armer in Duitsland

Een bepakte fiets met aanhanger in een Duitse stad. Voor steeds meer mensen in Duitsland is een bestaan aan de rand van de samenleving de realiteit. Foto: © Dguendel, Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0

De armoede in Duitsland neemt verder toe. Niet alleen groeit het aantal mensen onder de armoedegrens, hun koopkracht daalt bovendien aanzienlijk. Vooral alleenstaande ouders, jongeren en ouderen worden getroffen.

Volgens de nieuwste armoederapportage van de Paritätischer Gesamtverband – een koepelorganisatie van meer dan 10.000 onafhankelijke sociale instellingen in Duitsland – wordt de situatie voor mensen in armoede met het jaar slechter. De organisatie geldt als een invloedrijke stem in het sociaal-maatschappelijke debat en brengt jaarlijks een rapport uit over armoede in Duitsland.

De belangrijkste oorzaak van de verslechterende situatie: inflatie. Die treft juist mensen met een laag inkomen het hardst. Tegelijkertijd vallen steeds meer mensen onder de armoedegrens. Inmiddels is dat één op de zes Duitsers.

📊 Koopkracht zwaar gedaald

Gecorrigeerd voor inflatie bedroeg het maandinkomen van mensen onder de armoedegrens in 2023 gemiddeld nog slechts 883 euro. In 2020 was dat nog 981 euro. Dat betekent dat deze groep fors aan koopkracht heeft ingeleverd. Deze cijfers zijn gecorrigeerd voor inflatie, zodat de feitelijke koopkrachtvergelijking over de jaren mogelijk is.

👥 Wie zijn het hardst getroffen?

In 2024 leefden 13 miljoen mensen (15,5% van de bevolking) onder de armoedegrens – een stijging van 1,1 procentpunt ten opzichte van het jaar ervoor. Vooral de volgende groepen zijn zwaar getroffen:

  • Alleenstaande ouders

  • Jongvolwassenen

  • Ouderen, met name vrouwen

  • Mensen zonder Duitse nationaliteit (30% van alle armen)

Ook opvallend: 1,2 miljoen mensen met een voltijdbaan leven desondanks in armoede.

📌 Wie geldt als arm?

In Duitsland wordt iemand als arm beschouwd wanneer hij of zij leeft in een huishouden met een inkomen van minder dan 60% van het mediaaninkomen.

In 2024 lag deze grens op 1.381 euro per maand voor een alleenwonende. Bij de berekening worden niet alleen lonen meegenomen, maar ook sociale uitkeringen zoals huurtoeslag en kindergeld.

Het mediaaninkomen is het inkomen dat precies in het midden ligt wanneer alle inkomens op een rij worden gezet. Dit ligt meestal lager dan het gemiddelde inkomen.

Bron: Statistisches Bundesamt / Paritätischer Gesamtverband

🔥 Basisbehoeften vaak niet betaalbaar

Meer dan 5 miljoen mensen leven in wat de organisatie “ernstige materiële deprivatie” noemt: zij kunnen hun woning niet verwarmen of hebben geen geld om versleten kleding te vervangen. Onder deze groep bevinden zich 1,1 miljoen kinderen en jongeren.

De verschillen tussen de deelstaten zijn groot. In welvarender regio’s als Beieren leeft “slechts” 11,8% in armoede. In Bremen is dat maar liefst 25,9%.

🏛️ Oproep aan de nieuwe regering

De Paritätischer Gesamtverband en ook de Sozialverband VdK dringen er bij de nieuwe federale regering op aan om armoedebestrijding tot topprioriteit te maken. Concrete aanbevelingen zijn:

  • Hogere lonen

  • Betere ondersteuning voor gezinnen en ouderen

  • Versterking van de wettelijke pensioenen

  • Meer investeringen in sociale zekerheid

  • Een eerlijker belasting op grote vermogens en erfenissen

“De koopkrachtverliezen van de afgelopen jaren verslechteren de toch al moeilijke financiële situatie van miljoenen mensen,” aldus Joachim Rock van de Paritätischer Gesamtverband.

Bron:
Tagesschau: Arme Menschen werden ärmer