Charité opent nieuw Instituut voor Kunstmatige Intelligentie in de Geneeskunde
De Charité in Berlijn heeft een belangrijk initiatief gelanceerd om kunstmatige intelligentie structureel in de gezondheidszorg te verankeren. Het ziekenhuis heeft het nieuwe Instituut voor Kunstmatige Intelligentie in de Geneeskunde (IKIM) opgericht. Dit instituut moet ervoor zorgen dat AI-oplossingen niet alleen worden ontwikkeld, maar ook daadwerkelijk in het ziekenhuis terechtkomen en aantoonbaar bijdragen aan betere zorg.
Het IKIM staat onder leiding van Alexander Meyer, sinds 1 mei 2025 hoogleraar Kunstmatige Intelligentie in de Geneeskunde. Zijn doel: ziekenhuizen AI-rijp maken en de technologie veilig, transparant en praktisch toepasbaar maken in het dagelijkse werk van artsen en verpleegkundigen.
Waarom een nieuw AI-instituut?
Volgens Meyer zijn veel AI-projecten in het verleden vastgelopen door een gebrek aan structuur, onvoldoende bewijs of te weinig vertrouwen bij gebruikers. De kwaliteit van de algoritmen was niet het probleem, maar de implementatie.
Het IKIM wil dat veranderen door datawetenschappers direct in klinische teams te plaatsen, AI-systemen onder realistische omstandigheden te testen en een solide wetenschappelijke basis te leggen voor het gebruik van kunstmatige intelligentie in de patiëntenzorg.
Bestuursvoorzitter Heyo K. Kroemer benadrukt dat de inzet van kunstmatige intelligentie de zorg toekomstbestendig kan maken, onder meer door snellere diagnoses, efficiëntere processen en preciezere behandelmethoden.
Informatica en geneeskunde komen samen
Het IKIM brengt informatica, medische wetenschap en klinische praktijk structureel samen. De samenwerking met het Berlin Institute for the Foundations of Learning and Data (BIFOLD) vormt hierbij een belangrijke pijler. Dit centrum is gespecialiseerd in machine learning en werkt al jaren nauw samen met de Charité.
Binnen het instituut worden datawetenschappers net zo vanzelfsprekend onderdeel van medische teams als biochemici of biologen. Deze integratie moet leiden tot betrouwbare AI-oplossingen die daadwerkelijk kunnen worden ingezet in de zorg.
Toepasbare AI-oplossingen
Het IKIM ontwikkelt AI-systemen voor patiëntenzorg, ziekenhuismanagement en medisch onderzoek. De nadruk ligt op praktische toepassingen zoals AI-agenten voor routinetaken en grote modellen voor intensieve zorg en preventieve geneeskunde.
Wetenschappelijk bewijs en veiligheid
Elk AI-systeem wordt via klinische studies getest. Het instituut onderzoekt daarbij effectiviteit en veiligheid, zodat alleen toepassingen worden ingevoerd die aantoonbaar bijdragen aan betere zorg.
Uitlegbare kunstmatige intelligentie
Het IKIM heeft een sterke focus op uitlegbare AI. Artsen moeten kunnen begrijpen hoe en waarom een AI-systeem tot een bepaalde conclusie komt. Transparantie is cruciaal voor vertrouwen en voldoet tegelijk aan strenge medische regelgeving.
Onderwijs en ondersteuning
Het IKIM ondersteunt zorgprofessionals en onderzoekers bij het gebruik van kunstmatige intelligentie. Daarnaast ontwikkelt het nieuwe curricula en opleidingsmodules, zodat AI-vaardigheden een vast onderdeel worden van de medische studie en van nascholingsprogramma’s.
Nieuwe projecten voor de zorg van morgen
Meyer brengt ruime ervaring mee. Hij werkte eerder aan systemen voor realtime-voorspellingen van complicaties na operaties, AI-ondersteunde medische documentatie en projecten die gezondheidsdata tijdens het autorijden gebruiken voor preventie.
Een belangrijk nieuw speerpunt wordt de digitale modelkliniek die bij het Deutsches Herzzentrum der Charité (DHZC) wordt ontwikkeld. Deze afdeling fungeert als proeftuin voor innovatieve AI-oplossingen en datagedreven zorg.
Nieuwe hoogleraren versterken het team
Naast Meyer is ook Grégoire Montavon aangesteld als hoogleraar Machine Learning in de Geneeskunde. Hij is medeontwikkelaar van de Layer-Wise Relevance Propagation-methode, die beslissingen van diepe neurale netwerken inzichtelijk maakt.
Montavons onderzoeksgroep wordt onderdeel van het IKIM. Een derde hoogleraarspositie rond kunstmatige intelligentie is al in voorbereiding.
Ondersteuning door onderzoeksinstituten en stichtingen
Het IKIM wordt mede gefinancierd door BIFOLD, de Stiftung Deutsches Herzzentrum en de Stiftung Charité. Deze instellingen willen bijdragen aan een moderne, data-gedreven infrastructuur voor patiëntenzorg en aan een toekomstbestendig ziekenhuis.
