De eerste landelijke Duitse dronebestrijdingseenheid van start
In Ahrensfelde bij Berlijn begint vandaag een nieuwe speciale eenheid van de Bundespolizei (de Duitse federale politie) met een duidelijke opdracht: drones opsporen en uitschakelen wanneer zij een gevaar vormen voor de luchtvaart of kritieke infrastructuur. De nieuwe dienst is een reactie op recente incidenten op luchthavens in München en Kopenhagen, waar onbekende drones het vliegverkeer tijdelijk lamlegden.
De angst is dat buitenlandse partijen – in politieke kringen wordt vooral naar Rusland gewezen – drones inzetten om te intimideren of te spioneren. Omdat de herkomst van veel drones onduidelijk blijft, nemen de zorgen bij veiligheidsdiensten toe.
Nieuwe technologieën en miljoeneninvesteringen
De federale minister van Binnenlandse Zaken, Alexander Dobrindt, spreekt van een belangrijke stap richting een landelijke droneverdediging. De nieuwe eenheid zal nieuwe technieken presenteren voor herkenning en verstoring van verdachte drones. Volgens mediaberichten gaat het voorlopig om circa 130 speciaal opgeleide krachten. De kosten worden geschat op honderden miljoenen euro.
Het ministerie benadrukt dat de eenheid slechts een onderdeel is van een bredere nationale strategie. Meer duidelijkheid over precieze inzetlocaties en operationele omvang volgt later.
Landelijk droneverdedigingscentrum in voorbereiding
Een tweede stap volgt binnenkort: nog deze maand moet een gezamenlijk droneverdedigingscentrum worden geopend. Dit centrum moet verschillende autoriteiten bij elkaar brengen: de Landespolizeien (de politie van de deelstaten), de federale veiligheidsdiensten en de Bundespolizei.
Het model lijkt op het Gemeinsame Terrorismusabwehrzentrum (GTAZ), het gezamenlijke anti-terreurcentrum in Berlijn-Tempelhof, waar veiligheidsdiensten dagelijks informatie delen over mogelijke terreurdreigingen.
Waar het nieuwe dronecentrum komt te staan, wordt later besloten. Tijdens de komende Innenministerkonferenz (overleg van alle Duitse ministers van Binnenlandse Zaken) in Bremen staat de locatiekeuze bovenaan de agenda. De SPD in Bremen heeft haar stad alvast als kandidaat naar voren geschoven.
Noord-Duitse staten nemen het heft in eigen handen
De vijf noordelijke kuststaten – Mecklenburg-Voorpommeren, Schleswig-Holstein, Nedersaksen, Hamburg en Bremen – willen niet wachten. Zij richtten het Norddeutsche Kompetenzcluster Drohnenabwehr op en werken aan een gezamenlijk overzicht van alle drone-incidenten in het noorden.
Tegelijk vraagt Nedersaksen tijdens de ministerconferentie om een landelijke, afgestemde strategie. De minister van Binnenlandse Zaken wordt opgeroepen om al tijdens de bijeenkomst een concreet voorstel te presenteren, inclusief heldere bevoegdheden voor de federale overheid en de deelstaten.
Wetgeving moet inzet van politie en Bundeswehr uitbreiden
De Duitse regering werkt intussen aan twee wetswijzigingen. Het Bundespolizeigesetz wordt gemoderniseerd en moet onder meer toestaan dat de federale politie gevaarlijke drones in uiterste gevallen mag neerhalen.
Daarnaast is een wijziging van het Luftsicherheitsgesetz (Duitse wet op de beveiliging van de burgerluchtvaart) al door het kabinet gekomen. Die uitbreiding geeft de Bundeswehr (de Duitse krijgsmacht) meer mogelijkheden om in te grijpen wanneer drones een ernstig incident of een dreigende calamiteit kunnen veroorzaken, bijvoorbeeld tijdens grote evenementen. De Bundeswehr ondersteunt nu al de politie bij luchtcontroles en het verzamelen van drone-gegevens; daar kan straks ook het gebruik van geweld bij komen wanneer dat noodzakelijk is voor de openbare veiligheid.
Kritiek: onduidelijk wie verantwoordelijk wordt
De Groenen uiten stevige kritiek. Fractievicevoorzitter Konstantin von Notz vindt de uitbreiding noodzakelijk, maar waarschuwt voor een verwarring van bevoegdheden. Volgens hem moet de Bundespolizei duidelijk de hoofdverantwoordelijke worden. Als bevoegdheden niet vooraf worden vastgelegd, kunnen bij incidenten verschillende instanties elkaar de schuld geven, aldus von Notz.
De regering moet volgens hem snel en helder vastleggen wie de leiding heeft bij dronebedreigingen, zodat er geen kostbare tijd verloren gaat wanneer er daadwerkelijk iets gebeurt.
