De Duitse regering heeft een opmerkelijk aanbod gedaan aan de gerenommeerde Amerikaanse Harvard-universiteit. Na het besluit van de Amerikaanse regering onder Donald Trump om Harvard de toelating van buitenlandse studenten te verbieden, stelde cultuurstaatsminister Wolfram Weimer voor om een “Exil-Campus” in Duitsland op te richten.
“Duitsland staat voor studiekwaliteit, vrijheid van meningsuiting en academische openheid”, verklaarde Weimer tegenover persbureau Bloomberg. “Studenten van Harvard en andere Amerikaanse universiteiten zijn hier van harte welkom.” Volgens Weimer is het verbod van de VS een “zware klap” voor de internationale wetenschappelijke uitwisseling, die hij beschouwt als essentieel voor vrijheid van kunst en wetenschap.
Het Amerikaanse ministerie van Binnenlandse Veiligheid maakte donderdag bekend dat Harvard wordt uitgesloten van het programma voor internationale studenten en gastwetenschappers. Buitenlandse studenten mogen zich in de toekomst niet meer inschrijven, en reeds toegelaten studenten moeten van programma wisselen of hun verblijfsstatus verliezen.
De maatregel wordt in de VS formeel gemotiveerd met klachten over een “ideologische scheefgroei” op de campus en vermeend antisemitisme — vooral naar aanleiding van propalestijnse protesten sinds het uitbreken van de Gaza-oorlog in oktober 2023.
De in Harvard werkzame historicus Alison Frank Johnson reageerde bezorgd in een interview met Deutschlandfunk: “Zonder internationale studenten kan Harvard niet voortbestaan.” Ze wees de Amerikaanse aantijgingen als “onzin” van de hand en benadrukte dat ook Joodse studenten zich veilig voelen op de campus.
Internationaal is er scherpe kritiek op het besluit. De Chinese regering sprak van een “politisering van wetenschappelijke uitwisseling” en waarschuwde dat deze koers het internationale imago van de VS schaadt.
Of Harvard ingaat op het Duitse aanbod blijft vooralsnog onduidelijk, maar de symbolische waarde van Weimers voorstel is helder: Duitsland positioneert zich als een toevluchtsoord voor vrije wetenschap in roerige tijden.
