„Wij zijn de dochters“: duizenden demonstreren tegen Merz’ uitspraken over het “stadsbeeld”

CDU-hoofdkantoor in Berlijn-Tiergarten, waar duizenden vrouwen demonstreerden tegen de uitspraken van Friedrich Merz
Konrad-Adenauer-Haus in Berlin-Tiergarten. Fotograaf: Allard van Gent / Duitsland Vandaag

CDU-leider ligt onder vuur na controversiële opmerking over migratie

Duizenden vrouwen hebben maandagavond in Berlijn voor de partijcentrale van de CDU (Christlich Demokratische Union) gedemonstreerd tegen uitspraken van partijleider en bondskanselier Friedrich Merz over migratie en het “stadsbeeld” van Duitsland. De betoging, georganiseerd door het samenwerkingsverband Zusammen gegen Rechts (“Samen tegen Rechts”), stond onder het motto “Feministische manifestatie: wij zijn de dochters”.

Volgens de Berlijnse politie namen ongeveer 2.000 mensen deel; de organisatoren spraken van zo’n 7.500 aanwezigen. De deelnemers verwezen met het woord “dochters” naar Merz zelf, die had gezegd dat “wie zijn dochters vraagt” wel begrijpt wat hij bedoelde met zijn eerdere opmerkingen over migratie in het stadsbeeld.

Uitspraken over het “stadsbeeld” wekken verontwaardiging

Vorige week had Merz verklaard dat de regering “vooruitgang boekt” bij de correctie van fouten in het migratiebeleid, maar dat er “in het stadsbeeld nog steeds een probleem zichtbaar is”. Daarom, zei hij, werkt de minister van Binnenlandse Zaken aan grootschalige “terugkeermaatregelen” (bedoeld worden deportaties van afgewezen asielzoekers).

Veel Duitsers vatten die woorden op als een directe associatie tussen migratie en negatieve beelden in het straatbeeld. Merz weigerde zijn woorden terug te nemen en zei dat zijn standpunt “duidelijk is uitgelegd”.

“Wij zijn het stadsbeeld”

Bij de demonstratie spraken onder anderen klimaatactiviste Luisa Neubauer, publiciste Carolin Emcke, Juso-bestuurslid Hibba Kauser en voormalig Grünen-leider Ricarda Lang.
Neubauer verweet Merz “discriminerende en racistische uitspraken” te doen. Lang benadrukte dat vrouwen “geen vijgenblad zijn voor rechtse verhalen”. Op spandoeken stond onder meer: “Racisme is een probleem in het stadsbeeld” en “Wij hebben geen stadsbeeldprobleem, maar een racismeprobleem”. Uit de menigte klonk de leus: “Wij, wij, wij zijn het stadsbeeld!”

Politieke reacties verdeeld

De fractieleider van De Groenen, Katharina Dröge, vond dat Merz zich moest verontschuldigen: “Als je zegt dat migratie in het stadsbeeld stoort, beledig je miljoenen mensen met een migratieachtergrond.”
CSU-leider Markus Söder sprak van een overdreven interpretatie van Merz’ woorden. Volgens hem moet Merz als kanselier problemen zoals geweld en mislukte integratie gewoon kunnen benoemen. Ook de voorzitter van de Junge Union, Johannes Winkel, verdedigde Merz: “Wie dat benoemt, is geen racist maar realist.”

Zelfs binnen de CDU klinkt echter kritiek. Dennis Radtke, voorzitter van de christendemocratische vakbondsvleugel, zei dat Merz’ uitspraken “onvervulde verwachtingen wekken” en te kort door de bocht zijn. “Als kanselier draagt hij verantwoordelijkheid voor samenhang en debatcultuur”, aldus Radtke.
De Noordrijn-Westfaalse minister-president Hendrik Wüst probeerde te sussen: “Iedereen spreekt op zijn eigen manier, maar mensen verwachten wel dat de politiek hun waarnemingen benoemt.”