De discussie over de houding van het Duitse bedrijfsleven tegenover de AfD bereikt een nieuw niveau. Nadat Rossmann en Vorwerk deze week hun lidmaatschap bij de ondernemersvereniging Die Familienunternehmer hebben opgezegd vanwege de toenadering tot de AfD, komt nu ook drogisterijketen DM onder grote publieke druk te staan. Het bedrijf blijft vooralsnog neutraal, maar die neutraliteit wordt in Duitsland steeds minder geaccepteerd.
Rossmann en Vorwerk trekken duidelijke lijn
Rossmann en Vorwerk maakten eerder bekend dat zij zich niet kunnen vinden in de koerswijziging van Die Familienunternehmer. De vereniging liet deze maand weten open te staan voor gesprekken met AfD-politici, nadat het eerdere contactverbod was opgeheven. Voor Rossmann en Vorwerk was dat onacceptabel. Beide bedrijven stelden dat hun positionering ondubbelzinnig op democratische waarden moet berusten en verlieten de vereniging.
De stap van Rossmann en Vorwerk leidde tot brede publieke steun, maar zette tegelijkertijd de schijnwerper op andere bekende bedrijven die eveneens lid zijn of waren van de vereniging.
DM blijft neutraal – en krijgt kritiek
DM, de grootste drogisterijketen van Duitsland, reageerde op vragen van verschillende media dat het bedrijf zich niet uitlaat over partijpolitieke kwesties. De onderneming stelde dat zij zich wijdt aan haar maatschappelijke en zakelijke verantwoordelijkheden, maar dat het geen uitspraken doet over politieke partijen.
In een normale situatie zou die neutraliteit geen ophef veroorzaken. Maar de Duitse discussie over de politieke brandmuur rond de AfD is de afgelopen weken sterk geëscaleerd. Steeds meer maatschappelijke groepen, bedrijven en instellingen worden aangesproken op hun positie tegenover partijen die door de binnenlandse veiligheidsdienst (Verfassungsschutz) deels als extremistisch worden beoordeeld.
Daarmee ontstaat een dynamiek waarin neutraliteit niet langer als veilig wordt gezien, maar juist als een te vermijden middenpositie.
Publieke druk op bedrijfsleven groeit
Op sociale media – waaronder Bluesky, Mastodon en X – wordt DM inmiddels opgeroepen om expliciet afstand te nemen van de AfD-koers van Die Familienunternehmer. Reacties variëren van “Rossmann heeft ruggengraat, DM blijft stil” tot oproepen aan DM-klanten om duidelijkheid te eisen.
De roep om politieke positionering komt voort uit de bredere maatschappelijke discussie over de vraag of bedrijven moeten bijdragen aan het beschermen van de democratische orde. Vooral in Duitsland, waar de historische gevoeligheid rond extremisme diep verankerd is, gelden voor grote bedrijven andere verwachtingen dan elders in Europa.
Politieke context: spanning rond de brandmuur
Het debat begon te escaleren nadat de Deutsche Bank deze week de samenwerking met Die Familienunternehmer beëindigde vanwege de aanwezigheid van AfD-politici op een bijeenkomst van de vereniging. Ook SPD-minister Lars Klingbeil riep het bedrijfsleven in duidelijke bewoordingen op om geen enkele toenadering tot de AfD te zoeken.
De combinatie van politieke druk, mediabelangstelling en maatschappelijke gevoeligheid zorgt ervoor dat het voor veel bedrijven steeds lastiger wordt om onpartijdig te blijven.
Hoe lang blijft neutraliteit houdbaar?
Voor DM is het de vraag of een neutrale houding genoeg zal zijn. De druk vanuit delen van de samenleving groeit, en na het duidelijke vertrek van Rossmann en Vorwerk is het bedrijf nu zichtbaar onderdeel geworden van de discussie. In het huidige klimaat is de vraag relevant: kan een groot Duits bedrijf in 2025 nog neutraal blijven wanneer het gaat om de houding tegenover de AfD? De komende dagen zullen uitwijzen of DM standhoudt of uiteindelijk toch een expliciet standpunt inneemt.
Wat is DM?
DM (Drogerie Markt) is de grootste drogisterijketen van Duitsland en een belangrijke speler in Midden-Europa. Het bedrijf werd in 1973 opgericht in Karlsruhe door Götz Werner, een van de bekendste ondernemers en filantropen van het land.
- Meer dan 4.000 filialen in Europa
- Omzet van ruim 15 miljard euro per jaar
- Marktleider in Duitsland, Oostenrijk en Tsjechië
- Bekend om duurzame producten en uitgebreide huismerken
- Familiebedrijf met sterke nadruk op maatschappelijk verantwoord ondernemen
DM is in Duitsland te vergelijken met een combinatie van Kruidvat en een duurzame natuurwinkel. De keten heeft een enorme naamsbekendheid en geniet veel vertrouwen bij consumenten.
