De Duitse regering wil haar migratiebeleid verder aanscherpen. Het kabinet heeft ingestemd met een wetsvoorstel dat het makkelijker maakt om landen als ‘veilig’ aan te merken – zonder dat daar nog instemming van de deelstaten voor nodig is. Juristen en mensenrechtenorganisaties uiten stevige kritiek.
De regering in Duitsland zet een volgende stap in de hervorming van het asielbeleid. Het kabinet heeft woensdag ingestemd met een wetsvoorstel van minister van Binnenlandse Zaken Alexander Dobrindt (CSU) dat het mogelijk maakt om zogenaamde ‘veilige herkomstlanden’ via een regeringsverordening aan te wijzen. Daarmee worden Bundestag én Bundesrat – het parlement en de deelstaten – buitenspel gezet.
Volgens de regering moet deze maatregel bijdragen aan snellere asielprocedures en effectievere uitzettingen. Dobrindt spreekt zelfs van een noodzakelijke „Asielwende“(omslag in het asielbeleid). In de praktijk zou dit betekenen dat landen als Algerije, India, Marokko en Tunesië eenvoudiger kunnen worden toegevoegd aan de lijst van veilige landen, waaruit vluchtelingen weinig kans maken op asiel.
Juridische kritiek
Verschillende juristen, waaronder migratierechtsexpert Christoph Tometten van de Duitse advocatenvereniging, waarschuwen echter voor juridische complicaties. Omdat de regeling niet op het Duitse grondwettelijke asielrecht is gebaseerd, maar op EU-regelgeving, ontstaan er volgens hem “onnodig complexe verschillen” die procedures juist vertragen.
Ook de geplande afschaffing van het recht op juridische bijstand bij uitzettingsprocedures stuit op bezwaren. Die bijstand werd pas vorig jaar ingevoerd, maar zou volgens de regering de processen “onnodig tijdrovend” maken.
Politieke spanningen
Binnen de coalitie wordt het voorstel vooral door de SPD gedragen. Fractievoorzitter Dirk Wiese noemt de koerswijziging “terecht” en hekelt het eerdere „blokkeringsgedrag van de Groenen“ in de Bondsraad. De Groene politica Filiz Polat reageert fel: “Dit is geen administratieve formaliteit, maar een diep ingrijpende beperking van fundamentele rechten.”
Pro Asyl: “Ongrondwettelijk en onmenselijk”
Ook mensenrechtenorganisatie Pro Asyl spreekt klare taal. De organisatie noemt het voorstel “ondemocratisch” en waarschuwt dat vluchtelingen uit zogenaamd veilige landen onterecht bescherming wordt onthouden. „Het gaat hier om mensen die gevaar lopen, maar die in de praktijk nauwelijks nog asiel kunnen krijgen,“ aldus woordvoerder Wiebke Judith.
Of het wetsvoorstel er daadwerkelijk komt, is nog onzeker. Bundestag en Bundesrat moeten er nog mee instemmen – tenzij de regering haar zin krijgt en via een omweg de goedkeuring van de deelstaten weet te omzeilen.
