Duitsland biedt opvang aan Kolesnikowa en Babariko na vrijlating in Belarus

Persconferentie van de Belarusische oppositie met Maria Kolesnikowa na de omstreden verkiezingen van 2020
Maria Kolesnikowa tijdens een persconferentie van de Belarusische oppositie in augustus 2020, kort na de omstreden presidentsverkiezingen. © Coordination Council of Belarus / Wikimedia Commons (CC BY 4.0)

Duitsland neemt twee prominente Belarussische oppositiepolitici op die dit weekend zijn vrijgelaten uit de gevangenis. Het gaat om Maria Kolesnikowa en Viktor Babariko, beiden boegbeelden van het verzet tegen het autoritaire regime van president Alexander Loekasjenko. Dat heeft de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Alexander Dobrindt bekendgemaakt in het ARD-programma Bericht aus Berlin.

De vrijlating maakt deel uit van een bredere actie waarbij in totaal 123 politieke gevangenen in Belarus (ook wel Wit-Rusland genoemd) hun vrijheid terugkregen. Volgens Dobrindt zullen Kolesnikowa en Babariko nog vandaag in Duitsland worden opgenomen.

Vrijgelaten na jarenlange gevangenschap

De twee oppositieleden werden samen met 121 andere tegenstanders van het regime vrijgelaten na jarenlange detentie. Na hun vrijlating zijn zij eerst overgebracht naar buurlanden zoals Litouwen en Oekraïne. Duitsland biedt nu opvang aan twee van de bekendste figuren uit deze groep.

Maria Kolesnikowa speelde een sleutelrol bij de massale protesten na de presidentsverkiezingen van 2020, die internationaal werden bekritiseerd vanwege grootschalige manipulatie. President Loekasjenko liet de protesten hard neerslaan. Kolesnikowa werd in september 2020 gearresteerd en een jaar later veroordeeld tot elf jaar gevangenisstraf wegens samenzwering tegen de staat.

Viktor Babariko, jarenlang actief als topmanager in de bankensector, gold destijds als de meest kansrijke uitdager van Loekasjenko. Hij mocht echter niet deelnemen aan de verkiezingen. In zijn plaats trad Kolesnikowa op als vertegenwoordiger van zijn beweging.

Amerikaanse bemiddeling en versoepeling sancties

De vrijlating van de politieke gevangenen kwam tot stand door bemiddeling van de Verenigde Staten. In ruil daarvoor schortten de VS sancties op tegen de export van kalium uit Belarus, een belangrijke inkomstenbron voor het land.

Volgens Dobrindt laat deze deal zien dat samenwerking met Washington noodzakelijk blijft, ook al bestaan er politieke verschillen. Duitsland heeft er volgens hem groot belang bij dat de Belarusische democratische beweging in ballingschap wordt versterkt. De opvang van Kolesnikowa en Babariko past binnen die strategie.

Zorgen over Russische cyberaanvallen

In hetzelfde interview sprak Dobrindt zich ook uit over Russische cyberaanvallen en desinformatiecampagnes. Rusland is nauw verbonden met Belarus en wordt door de Duitse regering verantwoordelijk gehouden voor digitale aanvallen op Duitse doelen. De Russische ambassadeur werd afgelopen vrijdag om die reden ontboden.

Dobrindt spreekt van een toenemende hybride dreiging, een combinatie van cyberaanvallen, sabotage en desinformatie. Duitsland moet zich hiertegen beter kunnen verdedigen. Tot nu toe beperkt de reactie zich vooral tot het afweren en omleiden van digitale aanvallen.

De minister werkt echter aan nieuwe wetgeving die het mogelijk moet maken om aanvallers ook direct in hun infrastructuur te raken. Duitsland wil zich volgens hem niet alleen verdedigen, maar ook in staat zijn om daar te verstoren waar de aanval vandaan komt.