CDU-voorzitter en bondskanselier Friedrich Merz sluit elke vorm van samenwerking uit – ook binnen de partij klinkt kritiek uit het oosten
De CDU-leiding heeft zich in Berlijn twee dagen lang gebogen over haar koers richting de deelstaatverkiezingen van 2026 – en over de omgang met de radicaal-rechtse partij AfD. Ondanks interne discussies uit Oost-Duitsland houdt partijleider en bondskanselier Friedrich Merz vast aan de strikte scheiding: samenwerking met de AfD blijft uitgesloten.
Afstand tot de AfD blijft uitgangspunt
De zogenoemde Brandmauer – het principe dat er geen samenwerking komt met de AfD – blijft volgens Merz onverminderd van kracht. Tijdens een burgerbijeenkomst in het Sauerlandse Meschede verklaarde hij: “Er zijn geen overeenkomsten tussen de CDU en de AfD. Wat de AfD bestrijdt – de Europese Unie, de euro, de NAVO – dat is precies wat Duitsland sterk heeft gemaakt.”
Merz koppelde zijn eigen toekomst als partijleider aan het vasthouden aan deze lijn: “Met mij als voorzitter komt er geen samenwerking.” De AfD noemde hij de “hoofdvijand” in de komende verkiezingsstrijd.
Interne druk uit het oosten
Aanleiding voor het heroplaaien van het debat waren uitspraken van enkele CDU-politici uit Oost-Duitsland die een koerswijziging bepleitten, onder wie voormalig partijsecretaris Peter Tauber. Volgens hen zou een gedeeltelijke opening richting de AfD strategisch verstandig zijn, gezien de hoge peilingen voor die partij in Oost-Duitse deelstaten.
Andere CDU-kopstukken reageerden echter fel. Fractieleider Jens Spahn zei: “Wij zijn de brandmuur – CDU en CSU. Wij staan voor fatsoen in de politiek en tegen haat en antisemitisme. De AfD doet dat niet.”
Vice-partijvoorzitter Karl-Josef Laumann bestempelde de AfD zelfs als een “nazi-partij”. Ook CSU-secretaris-generaal Martin Huber herhaalde dat elke vorm van samenwerking uitgesloten is.
SPD waarschuwt voor scheuren in de brandmuur
SPD-voorzitter Lars Klingbeil drong er bij de CDU-top op aan om zich duidelijk uit te spreken tegen pogingen om de afgrenzing te versoepelen. “Ik verwacht van iedereen in de Unie dat ze ondubbelzinnig maken: met de AfD is geen enkele vorm van samenwerking mogelijk, noch in de Bondsdag noch in de deelstaten.”
SPD-fractievoorzitter Matthias Miersch prees de duidelijke houding van Merz, die volgens hem beseft dat samenwerking met de AfD “een gevaar zou zijn voor ons land en voor zijn eigen partij”.
Analyse van de AfD-opmars
Binnen de CDU-klausur in Berlijn ging het volgens partijbronnen niet alleen over de politieke afgrenzing, maar ook over de oorzaken van de AfD-successen. De partij wil haar profiel versterken richting kiezers uit het politieke midden en ontevredenen terugwinnen met een “positief en betrouwbaar regeringsaanbod”.
Resultaten
De CDU-leiding beëindigt vandaag in Berlijn haar tweedaagse beraad over de komende deelstaatverkiezingen en de omgang met de AfD. Partijvoorzitter en bondskanselier Friedrich Merz zal samen met secretaris-generaal Carsten Linnemann vanmorgen de resultaten presenteren. Merz herhaalde dit weekend nog dat een samenwerking met de AfD uitgesloten blijft. Vanuit Oost-Duitsland klonken opnieuw oproepen tot een strategiewijziging, maar die kregen binnen de partijtop weinig steun.
Groen-politicus Konstantin von Notz verwelkomde de duidelijke lijn van Merz: “Wie de brandmuur zou willen neerhalen, zou aan het eigen ondergang meewerken.” Linken-voorzitter Janine Schwerdtner waarschuwde daarentegen dat de verschillen tussen CDU en AfD “inhoudelijk al flink zijn geslonken” en dat de brandmuur op termijn kan afbrokkelen.
