Kunsthistorisch gezien is Nederland een tragische held. Zo zag de Duitse actiekunstenaar Joseph Beuys het. Het land van de wereldberoemde schilders had volgens hem maar één zintuiglijk instrument, namelijk het oog, en dat had het – net als koning Oedipus in de Griekse mythologie – uitgestoken. Beuys noemde de Zuiderzee ooit het oog, tijdens een discussie in het Rotterdams museum Boijmans Van Beuningen. Tegenwoordig heet deze voormalige zeearm, die zich vanaf de Waddeneilanden tot aan Amsterdam in het land had gevreten, het IJsselmeer.
Bovenstaande tekst is de vertaling van de eerste regels van een groot artikel over „De ontdekking van Holland“ in de Frankfurter Allgemeine Zeitung. Het is geschreven door Astrid Kaminski en verscheen op 29 november 2024 („Het artikel kost 3 euro, toevallig dezelfde prijs als een maaltijd in Hotel Spaander rond 1899, en is verkrijgbaar via het FAZ online archief).
Het boek is in Nederland een bestseller, maar is (nog) niet in het Duits verkrijgbaar. Mede daarom is het opmerkelijk dat in de Duitse FAZ een bespreking over dit werk verscheen. Astrid Kaminski beschrijft hoe Hotel Spaander in Volendam uitgroeide tot een ontmoetingsplek voor de internationale kunstwereld. Voor Duitse lezers is het extra boeiend dat Kaminski ook Gertrud en Margarete Zuelzer noemt. Jan Brokken wijdde een volledig hoofdstuk aan deze Berlijnse zussen.
De bijdrage in de FAZ sluit af met Jan Brokkens derde lezing in het Volendams Museum waarin hij het ook heeft over de bouw van een museum. Dat zou ook voor veel Duitse kunstenaars een herontdekking kunnen betekenen, schrijft Astrid Kaminski die naast Gertrud Zuelzer ook Hans von Bartels en Hans Hermann noemt.
Met de groeiende Duitse interesse lijkt een vertaling van Brokkens boek slechts een kwestie van tijd. Zal een Volendams museum dan nieuwe Duitse bezoekers trekken?