Ondanks oorlogen, inflatie en politieke spanningen maken de Duitsers zich volgens een nieuw onderzoek minder zorgen dan een jaar geleden. Uit het representatieve langetermijnonderzoek “Die Ängste der Deutschen”, uitgevoerd in opdracht van de R+V-verzekering, blijkt dat veel mensen vooral berusten in de opeenvolgende crisissen. Politicologe Isabelle Borucki spreekt van een samenleving die crisis-moe is: gewend aan permanente onzekerheid.
Inflatie op nummer één
Net als in de meeste voorgaande jaren staat de vrees voor stijgende levensonderhoudskosten bovenaan de lijst. Meer dan de helft van de respondenten (52 procent) maakt zich zorgen over de steeds hogere prijzen voor boodschappen, huur, energie en diensten. Hoewel de inflatie de laatste tijd is afgevlakt, ervaren veel mensen nog steeds dat het dagelijks leven duurder wordt.

Resignatie in plaats van zorg
De onderzoekers stellen vast dat de algemene angstindex – het gemiddelde van alle genoemde zorgen – is gedaald van 42 naar 37 procent. Alleen tijdens de coronapandemie in 2021 lag dat cijfer nog lager. Dit betekent niet dat mensen zorgeloos zijn, benadrukt Borucki, maar dat velen zich hebben neergelegd bij de voortdurende crisissituatie.
Topzorgen naast inflatie
-
Overbelasting van de staat door vluchtelingen en de angst voor belastingverhogingen of bezuinigingen staan samen op plek twee en drie (beide 49 procent).
-
Onbetaalbare woonruimte volgt met 48 procent.
-
De groeiende macht van autocratische leiders wereldwijd baart 47 procent zorgen – de enige angst die dit jaar licht toenam.
-
De angst voor de politiek van de Amerikaanse ex-president Donald Trump daalde naar 45 procent, wat de onderzoekers verklaren met “afstomping en resignatie”.
Minder wantrouwen in de Duitse politiek
Opvallend is dat het vertrouwen in de eigen politiek enigszins is toegenomen. Slechts 42 procent vreest dat de Duitse overheid de problemen niet aankan, een daling ten opzichte van 49 procent vorig jaar.
Andere zorgen
Onveranderd hoog blijft de vrees voor oorlog met Duitse betrokkenheid (41 procent), gevolgd door angst voor economische neergang (41 procent) en afhankelijkheid van zorg (39 procent). Natuurrampen en klimaatverandering scoren met 36 procent, terwijl criminaliteit met 20 procent onderaan de lijst staat.
Het onderzoek loopt al sinds 1992 en geldt als belangrijke graadmeter voor de stemming in Duitsland. Voor de editie van 2025 werden 2.400 mensen van 14 jaar en ouder ondervraagd.
