Veel lezers weten het misschien nog niet, maar donderdag 8 mei 2025 is een officiële feestdag in Berlijn. Het gaat om een eenmalige vrije dag ter gelegenheid van de 80e verjaardag van het einde van de Tweede Wereldoorlog – de zogenoemde ‚Dag van de Bevrijding‘.
In Berlijn zijn scholen en kinderdagverblijven op 8 mei gesloten, supermarkten blijven dicht en werknemers krijgen een extra vrije dag. Omdat deze feestdag op een donderdag valt, biedt het ook uitstekende ‚brugdag‘-mogelijkheden voor een lang weekend. In Brandenburg – Berlijns buurdeelstaat – blijft het daarentegen bij een herdenkingsdag zonder vrije dag.
Waarom alleen in Berlijn?
De hoofdstad grijpt met deze officiële vrije dag terug op een traditie die in 2020 werd gestart bij het 75-jarig jubileum van het einde van de oorlog. In de coalitieovereenkomst van de huidige Berlijnse regering was al vastgelegd dat 8 mei 2025 opnieuw een officiële feestdag zou zijn. Volgens de senaat moet deze dag eraan herinneren dat vrede en democratie geen vanzelfsprekendheden zijn.
De wetgeving rond feestdagen is in Duitsland echter een zaak van de afzonderlijke deelstaten. Brandenburg heeft sinds 2015 weliswaar een officiële herdenkingsdag op 8 mei, maar besloot opnieuw geen wettelijke feestdag in te voeren. Redenen hiervoor zijn onder meer economische zorgen: CDU-fractieleider Jan Redmann waarschuwde voor de impact op de toch al zwakke conjunctuur. Bovendien wordt gevreesd dat een vrije dag eerder uitnodigt tot recreatie dan tot bezinning.
Historische betekenis
Op 8 mei 1945 tekende Duitsland de onvoorwaardelijke capitulatie waarmee de Tweede Wereldoorlog in Europa tot een einde kwam. In de DDR werd deze dag jarenlang als officiële feestdag gevierd, terwijl in West-Duitsland lange tijd aarzeling heerste over de duiding van deze dag: was het een nederlaag of een bevrijding? Pas in de jaren tachtig kwam hierover een bredere maatschappelijke discussie op gang.
Vandaag de dag wordt 8 mei steeds vaker gezien als symbool van de bevrijding van het nationaalsocialisme. Toch is het geen landelijke feestdag. Alleen Berlijn kiest voor een officiële vrije dag, net als in 2020. In andere deelstaten, waaronder Brandenburg, blijft het bij herdenkingen en plechtigheden.
Gedenkactiviteiten
In Berlijn en de rest van Duitsland worden op 8 mei tal van evenementen georganiseerd: van demonstraties tot fietstochten, en van plechtige toespraken tot een openluchttentoonstelling bij de Brandenburger Tor. De dag staat in het teken van herinnering, bezinning en een blik op de toekomst.
Feestdagen in Berlijn
Met deze eenmalige toevoeging telt Berlijn in 2025 in totaal elf officiële feestdagen. Een andere bijzondere feestdag in de hoofdstad is 8 maart – Internationale Vrouwendag – die sinds 2019 elk jaar een vrije dag is in Berlijn (en sinds kort ook in Mecklenburg-Voorpommeren). In 2028 volgt er opnieuw een extra feestdag: dan wordt op 17 juni stilgestaan bij de opstand van Oost-Duitse arbeiders in 1953.
Beelden zeggen soms meer dan woorden
Deze korte video toont Berlijn direct na de val in mei 1945. Een stad in puin – en het begin van een nieuw hoofdstuk.