Terwijl Olaf Scholz zich op de G20-top in Brazilië buigt over de grote geopolitieke crises van deze tijd, groeit in zijn eigen partij, de SPD, het ongemak over zijn kandidatuur als bondskanselier voor de volgende verkiezingen. In de wandelgangen klinkt steeds vaker de naam van Boris Pistorius, de huidige minister van Defensie, als mogelijke opvolger. De vraag blijft: kan Scholz de partij nog overtuigen?
Scholz als crisisdiplomaat
De bondskanselier profileert zich in Rio de Janeiro als een ervaren wereldleider, met ontmoetingen met prominente spelers zoals de Chinese president Xi Jinping en gesprekken over complexe thema’s als de oorlog in Oekraïne en de economische herordening van de wereld. Scholz benadrukte de urgentie van samenwerking in een veranderende wereld waarin de macht verschuift naar landen als India, China en Brazilië.
In Duitsland wordt deze diplomatieke inzet door de SPD-leiding gepresenteerd als een bewijs van zijn staatsmanschap. Maar de sceptici binnen de partij vragen zich af of deze strategie voldoende is om de concurrentie met CDU-leider Friedrich Merz, een uitdager zonder regeringservaring, het hoofd te bieden.
Interne kritiek op Scholz neemt toe
Het “gegrummel” binnen de SPD, zoals fractievoorzitter Rolf Mützenich het omschrijft, is uitgegroeid tot een luide roep om vernieuwing. Scholz‘ internationale agenda, inclusief zijn omstreden telefoongesprek met Vladimir Poetin, krijgt intern kritiek. De bondskanselier wordt verweten te weinig daadkracht te tonen, zowel nationaal als internationaal.
De teleurstellende peilingen voeden de onrust. Scholz, die in 2021 onverwachts triomfeerde, staat nu onder druk. Zijn populariteit is laag, en hoewel zijn entourage hoopt op een comeback, lijkt de kans op een tweede termijn steeds kleiner.
G20-top als laatste kans?
De G20-top biedt Scholz een podium om zich te profileren, maar het resultaat is gemengd. Het conflict in Oekraïne krijgt nauwelijks aandacht, en de afwezigheid van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky onderstreept de verminderde invloed van het Westen. Tegelijkertijd heeft de G20 aangetoond hoezeer de oude machtsverhoudingen verschuiven en hoe belangrijk het is voor Europa om zich aan te passen aan de nieuwe realiteit.
Scholz’ beslissing om geen Duitse „Taurus“-kruisraketten aan Oekraïne te leveren, zorgt voor verdeeldheid in de coalitie. GroenLinks, de FDP en de oppositiepartijen CDU en CSU willen wél leveren, maar Scholz houdt voet bij stuk. De kwestie benadrukt zijn afnemende grip op de politieke agenda.
Toekomst van Scholz onzeker
Met de terugkeer van Scholz naar Duitsland breekt een cruciale periode aan voor de SPD. Zal de partij hem opnieuw steunen als hun lijsttrekker? Of zal de druk om Boris Pistorius naar voren te schuiven, het overnemen?
Het lijkt erop dat Scholz’ politieke toekomst afhangt van zijn vermogen om zijn partij en het publiek opnieuw te overtuigen. De komende weken zullen bepalend zijn voor zowel de bondskanselier als zijn partij, in een tijd waarin Duitsland zowel nationaal als internationaal met grote uitdagingen te maken heeft.