Morgen trekken de inwoners van Hamburg naar de stembus voor de verkiezingen van de Bürgerschaft, het parlement van de stadstaat. Hoewel deze verkiezing weinig invloed heeft op de regeringsvorming in Berlijn, hopen vooral de verliezers van de recente Bondsdagverkiezingen – de SPD en de Groenen – op een symbolisch succes.
Voor de SPD, die in Hamburg traditioneel sterk staat, kan een goed resultaat als een psychologische opsteker dienen na de historische nederlaag op nationaal niveau. Voor de Groenen dreigt echter een verdere neergang, terwijl de CDU, Linkspartei en zelfs de AfD hopen te profiteren van de politieke verschuivingen in Duitsland.
SPD: laatste bastion van succes?
De SPD, onder leiding van burgemeester Peter Tschentscher, is in Hamburg nog steeds een volkspartij en lijkt met meer dan 30% van de stemmen opnieuw als grootste uit de bus te komen. Dit zou een belangrijk moreel succes zijn voor de sociaaldemocraten, die bij de Bondsdagverkiezingen hun slechtste resultaat ooit behaalden.
Toch is de euforie getemperd: in 2020 haalde de partij nog 39% en in 2011 zelfs een absolute meerderheid met 48% onder leiding van een zekere Olaf Scholz – de huidige bondskanselier en grote verliezer van de landelijke verkiezingen.
Hoewel een nieuwe overwinning in Hamburg vrijwel zeker is, betekent een verdere daling van het aantal stemmen dat de SPD nog steeds terrein verliest. De vraag is: kan een lokaal succes helpen om de neergang op nationaal niveau te keren?
Groenen onder druk, CDU hoopt op momentum
De Groenen, die in Hamburg als coalitiepartner van de SPD regeren, dreigen een forse terugval te lijden. In 2020 scoorden ze nog 24%, maar recente peilingen laten een daling naar 17% zien. Hierdoor zou de CDU hen kunnen passeren en op plek twee eindigen.
Franziska Brantner, een van de landelijke partijleiders, blijft optimistisch en hoopt op een voortzetting van de huidige rood-groene coalitie. Toch is het duidelijk dat een minder goed resultaat de interne discussies binnen de partij over de landelijke strategie verder zal aanwakkeren.
De CDU, die landelijk als grote winnaar uit de Bondsdagverkiezingen kwam, heeft traditioneel een zwakke positie in Hamburg. Maar met de Friedrich Merz-factor hopen de christendemocraten op een impuls. „Omdat het zo goed voelde, nu ook in Hamburg op de CDU stemmen,“ luidt de optimistische boodschap op hun campagneposters.
Linkspartei in de lift, AfD en FDP vechten om overleving
De Linkspartei, die zich op nationaal niveau knap herpakte met een comeback in de Bondsdag, wil het momentum benutten. De partij mikt op ten minste 10% en beschouwt Hamburg als een strategisch bolwerk. Hun kopstuk Jan van Aken, zelf afkomstig uit Hamburg, spreekt van een „thuiswedstrijd“ en rekent op een boost na de succesvolle Bondsdagverkiezingen.
Voor de AfD is Hamburg traditioneel een moeilijke markt. De stad is zowel hoogopgeleid en liberaal als sterk burgerlijk, waardoor de partij er minder succesvol is dan in het oosten van Duitsland. Desondanks wijzen peilingen op een mogelijke winst tot 10%, wat op nationaal niveau een belangrijk signaal zou zijn.
Voor de FDP, die op landelijk niveau uit de Bondsdag is verdwenen, lijkt Hamburg geen reddingsboei te worden. De partij haalde in 2020 nauwelijks zetels en zou dit keer zelfs onder de 5%-drempel kunnen zakken. Ook het Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW) maakt weinig kans.
Welke invloed heeft Hamburg op Berlijn?
De verkiezingen in Hamburg zullen naar verwachting geen grote impact hebben op de lopende coalitiegesprekken tussen CDU/CSU en SPD op nationaal niveau. De onderhandelingstafel in Berlijn draait om geheel andere thema’s en dynamieken.
Toch kan een succesvolle uitslag voor de SPD de partijleiding nieuwe energie geven, terwijl een verdere daling van de Groenen hun positie in Berlijn kan verzwakken.
Of Hamburg de landelijke partijen echt nieuw elan geeft, zal zondagavond blijken.
