Binnen de Duitse sociaaldemocratische partij SPD groeit het verzet tegen de geplande hervorming van het Bürgergeld, de Duitse bijstand. De linkervleugel van de partij kondigt een landelijke actiedag aan met bijeenkomsten en demonstraties. Daarmee willen de initiatiefnemers niet alleen de partijleiding, maar ook de samenleving mobiliseren.
Aanleiding is een intern ledeninitiatief dat zich keert tegen strengere sancties voor ontvangers van het Bürgergeld. Nadat de eerste drempel is genomen, bereiden de initiatiefnemers nu acties in meerdere steden voor. Volgens mede-initiatiefnemer Franziska Drohsel gaat het om “evenementen, manifestaties en demonstraties” die duidelijk moeten maken dat het verzet breed gedragen wordt.
Drohsel, voormalig voorzitter van de jongerenorganisatie Jusos, benadrukt dat het protest niet beperkt blijft tot de linkervleugel van de SPD. Vakbonden en sociale organisaties moeten bij de acties worden betrokken. “We willen laten zien dat de weerstand tegen aanscherpingen bij het Bürgergeld groot is en veel verder reikt dan alleen de linkerflank van de partij,” aldus Drohsel.
Wat is het Bürgergeld?
Het Bürgergeld is de Duitse vorm van bijstand voor mensen zonder werk of met een zeer laag inkomen.
Het werd in 2023 ingevoerd door de federale regering onder leiding van bondskanselier Olaf Scholz (SPD).
Het Bürgergeld verving het systeem Hartz IV, dat jarenlang symbool stond voor strenge regels en zware sancties voor werklozen.
Met de invoering wilde de regering meer nadruk leggen op begeleiding, scholing en bestaanszekerheid, in plaats van op strafmaatregelen.
Het debat blijft fel: critici vinden dat het Bürgergeld te weinig zekerheid biedt, terwijl anderen juist stellen dat het systeem te soepel is en werk ontmoedigt.
De huidige hervormingsplannen voorzien opnieuw in strengere sancties – en dat leidt nu tot grote onrust, ook binnen de SPD zelf.
Angst voor een armoedespiraal
Het interne verzet wordt gedragen door onder anderen de Beierse SPD-vicevoorzitter Eva-Maria Weimann en de Thüringse partijbestuurder Melissa Butt. Zij verzetten zich tegen de hervorming die de federale regering heeft vastgesteld en waarvoor de Duitse minister van Arbeid en Sociale Zaken Bärbel Bas verantwoordelijk is.
De critici vrezen dat strengere sancties mensen verder in financiële problemen brengen. Volgens Drohsel dreigt een armoedespiraal voor mensen die toch al met grote problemen kampen. In plaats van extra druk zouden solidariteit en ondersteuning centraal moeten staan. Weimann spreekt van “een beleid dat armoede vergroot in plaats van perspectieven te bieden”.
Ook prominente SPD’ers zoals Juso-voorzitter Philipp Türmer, Europarlementariër Maria Noichl en Aziz Bozkurt, voorzitter van de SPD-werkgroep Migratie, steunen het initiatief.
Interne strijd: leden aan zet
Het ledeninitiatief heeft inmiddels voldoende steun verzameld om de volgende fase in te gaan. Minstens één procent van de SPD-leden – bijna 3.500 mensen – heeft het voorstel ondertekend. Nu begint de beslissende ronde: binnen drie maanden moet ongeveer twintig procent van alle partijleden, zo’n 70.000 mensen, het initiatief steunen.
Lukt dat, dan moet het partijbestuur een beslissing nemen: het voorstel van de basis overnemen of afwijzen. In dat laatste geval volgt een ledenreferendum. Stemmen kan uitsluitend digitaal via het partijportaal, tot en met 23 maart.
De partijleiding reageert zichtbaar geïrriteerd. SPD-voorzitter Lars Klingbeil noemde het ledeninitiatief eerder “een precies verkeerd signaal”. De hoge drempel van 70.000 handtekeningen maakt de uitkomst onzeker, al blijkt uit eerdere ledenstemmingen dat de betrokkenheid binnen de partij groot kan zijn.
Bron: Der Spiegel https://www.spiegel.de/politik/spd-linke-wollen-gegen-buergergeld-reform-auf-die-strasse-a-69c7db24-e81d-402c-8fb7-9df0bc6c6941
