De federale hoofdaanklager in Duitsland heeft drie Oekraïense mannen laten arresteren op verdenking van spionage en het voorbereiden van sabotage in opdracht van Rusland. Volgens de autoriteiten hadden zij plannen om pakketbommen te versturen en brand- en explosieaanvallen uit te voeren op het Duitse goederenverkeer. Het Bundeskriminalamt voert het onderzoek, dat als zaak van “bijzondere betekenis” wordt beschouwd.
De verdachten – Vladyslav T., Daniil B. en Yevhen B. – werden aangehouden in Keulen, Konstanz en Zwitserland. Ze zouden nauw met elkaar hebben samengewerkt, waarbij één van hen vanuit Keulen testpakketten met GPS-trackers verstuurde om routes van goederenvervoer in kaart te brengen.
Pakketbommen als test – opdracht vanuit het Kremlin?
Volgens het onderzoek zouden de mannen zich eind maart bereid hebben verklaard om vanuit Duitsland brand- en explosieaanvallen op goederenvervoer richting Oekraïne uit te voeren. De pakketten zouden onderweg tot ontploffing of brand moeten komen.
Vladyslav T. zou in Keulen twee testpakketten hebben verstuurd. De inhoud werd via Daniil B. aangeleverd, op aanwijzing van Yevhen B. Die laatste wordt gezien als de coördinator van de actie. Daarmee rijst het vermoeden dat de opdracht van Russische inlichtingendiensten kwam.
Politiek en veiligheidsdiensten uiterst bezorgd
De reacties uit de politiek en inlichtingendiensten laten weinig aan de verbeelding over. Minister van Justitie Stefanie Hubig (SPD) waarschuwde voor de “perverse methodes” waarmee Rusland probeert westerse democratieën te ontwrichten. “Het gaat hier om de verdediging van ons land tegen hybride dreiging uit Moskou,” aldus Hubig.
Ook NRW-minister van Binnenlandse Zaken Herbert Reul uitte zijn zorgen. Hij vreest dat de drie arrestanten mogelijk slechts een deel zijn van een bredere operatie: “Ik weet niet of dit alles is. Het zou zomaar kunnen dat er een tweede of derde cel actief is.”
Robin Wagener (Die Grünen), Oost-Europa-gezant van de Duitse regering, noemde de actie een wake-upcall: “Poetin gebruikt de methodes van terroristen.” Hij pleit ervoor om de Russische ambassadeur te ontbieden.
Al langer zorgen over Russische sabotage
De Duitse binnenlandse veiligheidsdienst BfV en de buitenlandse inlichtingendienst BND waarschuwden al langer voor toenemende Russische spionage en sabotage. Volgens voormalig BfV-president Haldenwang werd in juli 2023 maar ternauwernood een vliegtuigongeluk voorkomen nadat een pakketvracht in brand vloog – vermoedelijk door Russische tussenkomst.
Sindsdien nam het aantal verdachte activiteiten toe. BfV-vicepresident Sinan Selen sprak in maart van “bijna dagelijkse” dronevluchten boven kazernes en defensiebedrijven – niet om te spelen, maar om te bespioneren.
Ook psychologische sabotage
Volgens experts wil Rusland niet alleen schade aanrichten, maar ook maatschappelijke onrust zaaien. Zo wordt onderzocht of een reeks sabotageacties aan auto’s – waarbij uitlaten met purschuim werden dichtgespoten – bedoeld was om klimaatactivisten in diskrediet te brengen. Op sommige locaties lagen papiersnippers met slogans gericht tegen De Groenen.
De verijdelde pakketbommen doen denken aan eerdere pogingen tot explosieve aanslagen via luchtvracht. “Rusland lijkt zich niet alleen in oorlog met Oekraïne te bevinden, maar met de hele westerse wereld,” aldus ARD-terrorisme-expert Michael Götschenberg.
