De christendemocraten in Saksen-Anhalt staan voor een moeilijke verkiezingsstrijd. Terwijl de rechts-nationalistische AfD blijft groeien, probeert de CDU haar ‘brandmuur’ tegen samenwerking overeind te houden — maar de druk neemt toe.
Sven Schulze moet partij verenigen
Met de benoeming van Sven Schulze tot lijsttrekker voor de deelstaatverkiezingen van 2026 begint voor de CDU in Saksen-Anhalt een beslissende fase. Schulze, momenteel minister van Economische Zaken en partijvoorzitter in de deelstaat, kreeg op het partijcongres in Magdeburg de steun van 91 procent van de afgevaardigden. Zijn voorganger, minister-president Reiner Haseloff, droeg symbolisch het stuur van het schip over — maar het politieke water is woelig.
De CDU verliest aan invloed, terwijl de extreemrechtse Alternative für Deutschland (AfD) in peilingen bijna 40 procent haalt. Schulze benadrukt dat samenwerking met de AfD uitgesloten blijft: “Er is voor ons geen samenwerking met die partij.”
Toch groeit aan de basis het ongemak. Voor sommigen voelt de principiële afwijzing van de AfD, de zogenaamde “brandmuur”, als een moreel gebod uit Berlijn dat niet strookt met de politieke realiteit in het oosten van Duitsland.
Brandmuur onder druk
Officieel geldt binnen de CDU nog altijd het Unvereinbarkeitsbeschluss — het besluit dat samenwerking met zowel de AfD als de Linkspartei is uitgesloten. Maar in Saksen-Anhalt wordt dat besluit steeds vaker ter discussie gesteld. De CDU-afdeling in de Harz-regio pleitte onlangs openlijk voor een “realistische heroverweging” van de brandmuur.
Schulze verwerpt dat resoluut: “Wij zijn en blijven een partij van het politieke midden.” Toch kan hij de twijfel binnen zijn partij niet volledig wegpoetsen. Vooral op het platteland, waar de AfD al in lokale parlementen meeregeert, lijkt de afwijzing van samenwerking eerder theoretisch dan praktisch.
De wankele balans tussen afstand en toenadering
De CDU probeert zich te profileren als een “alliantie van het midden”. De thema’s zijn klassiek: economie, veiligheid, onderwijs. Maar in het huidige politieke klimaat is het verschil met de AfD vaak dun. Een te harde afwijzing kan kiezers richting de AfD duwen; te veel begrip kan het eigen profiel vervagen.
De partij balanceert dus tussen principe en pragmatiek — en tussen angst om kiezers te verliezen en de wens geloofwaardig te blijven.
Beperkte coalitiemogelijkheden
Zelfs bij een goed verkiezingsresultaat dreigt voor de CDU een structureel probleem: zonder AfD of Linkspartei lijkt geen meerderheidscoalitie mogelijk. De huidige partners, SPD, FDP en Groenen, staan er slecht voor in de peilingen. Schulze toont zich desondanks strijdlustig: hij wil “alle 41 kiesdistricten winnen”.
De uitspraak klinkt als een oproep tot mobilisatie, maar illustreert tegelijk hoe smal de marges zijn geworden.
Wat er op het spel staat
De verkiezingen van 2026 worden voor de CDU in Saksen-Anhalt een lakmoesproef. Blijft de partij nog een brede volkspartij, of verliest ze haar aantrekkingskracht in het oosten aan de AfD en de Linke?
Wat in Magdeburg gebeurt, reikt verder dan de grenzen van de deelstaat. De strijd van Sven Schulze weerspiegelt het bredere dilemma van de Duitse christendemocratie: hoe behoud je identiteit en regeringsmacht in een politiek landschap dat steeds verder polariseert?
