De Duitse Bondsdag beleefde vrijdag een tumultueuze sessie waarin het omstreden Zustrombegrenzungsgesetz van de CDU/CSU werd weggestemd. Ondanks felle debatten en intensieve onderhandelingen haalde het voorstel geen meerderheid.
Oppositieleider Friedrich Merz (CDU) gaf na afloop aan dat hij „alles opnieuw precies zo zou doen“ en legde de schuld van de mislukking bij de SPD en de Groenen. De stemming markeert een dieptepunt in de Duitse politiek, waar coalitiepartijen, oppositie en de extreemrechtse AfD elkaar van alles beschuldigden.
Kaarten opnieuw geschud
Het CDU-wetsvoorstel was bedoeld om migratiebeperkingen aan te scherpen, onder andere door striktere regels voor gezinshereniging van statushouders en het uitbreiden van bevoegdheden voor de Bundespolizei. Merz had gehoopt steun te krijgen van de FDP en het Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW), maar binnen die partijen ontstond verdeeldheid. Uiteindelijk waren het vooral twaalf CDU-afgevaardigden en 23 FDP-leden die de doorslag gaven door niet voor te stemmen. Dit betekende niet alleen een nederlaag voor Merz, maar ook dat de AfD voor het eerst in deze discussie niet als ‘meerderheidsmaker’ kon optreden. Dat deed hun aanvankelijke triomf van woensdag teniet.
Politiek spektakelstuk
Het debat werd een politieke bokswedstrijd waarin partijen elkaar openlijk beschuldigden. Friedrich Merz hield vol dat zijn wetsvoorstel “in de kern juist” was en sprak over “dagelijkse groepsverkrachtingen” als gevolg van migratie. Dat kwam hem op felle kritiek te staan. Minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock (Groenen) verweet de CDU “met leugens te strooien” en vergeleek Merz’ houding met de strategieën van mannen die zich in lastige situaties “met onwaarheden uit de problemen proberen te praten”. SPD-fractievoorzitter Rolf Mützenich sprak van een “politieke zondeval” en verweet Merz dat hij door de samenwerking met de AfD „voor eeuwig“ de verantwoordelijkheid voor deze stap zou dragen.
Ondertussen profileerde de AfD zich als lachende derde. Partijleider Alice Weidel verklaarde dat Merz hiermee had bewezen “geen kanselier te kunnen worden” en parlementair woordvoerder Bernd Baumann stelde cynisch dat de CDU “toch niets van haar plannen kan uitvoeren” als ze na de verkiezingen toch met de SPD en Groenen in een coalitie belandt.
„Geen crisis van de democratie“
Na de stemming bleef Merz optimistisch en stelde hij dat er „geen crisis van de democratie“ was. Hij verwacht na de verkiezingen een “nieuwe meerderheid” waarmee zijn partij alsnog migratiebeperkingen kan invoeren. Coalitiepartijen zien dat anders en benadrukken dat de CDU met deze actie “de AfD genormaliseerd heeft”.
Hoe dan ook, de chaotische week heeft diepe sporen nagelaten in de Duitse politiek. Wat begon als een strategische zet van de CDU om zich te profileren op migratiebeleid, eindigde in een politieke veldslag waar geen partij echt als winnaar uit kwam.
Wat stond er in de CDU-migratiewet?
- Striktere migratiebeperkingen: Het woord “beperking” moest terugkomen in de Duitse verblijfswet, zodat het beheersen van migratie een officieel beleidsdoel werd.
- Inperking gezinshereniging: Personen met een subsidiaire beschermingsstatus (die niet direct kunnen worden uitgezet) zouden geen echtgenoten en minderjarige kinderen meer mogen laten overkomen. Momenteel zijn dat 1.000 familieleden per maand.
- Meer bevoegdheden voor de Bundespolizei: De federale politie zou het recht krijgen om uitzettingsbevelen uit te vaardigen en migranten met uitreisverplichting bij treinstations en grensovergangen op te pakken.