Een literair eerherstel?
Volgende week woensdag verschijnt in Duitsland bij de gerenommeerde uitgeverij Wallstein Verlag Gunzenhausen, de fictieve autobiografie van J.D. Salinger. Het boek van de Vlaamse auteur Piet de Moor combineert historische feiten met literaire fictie en schetst een indringend beeld van Salingers ervaringen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog. Het boek zou wel eens een groot succes kunnen worden. In België werd Gunzenhausen bijna achteloos terzijde geschoven door de literaire kritiek.
Een blinde vlek bij De Standaard
Toen het boek in De Standaard werd besproken, leek het alsof de recensent nauwelijks de moeite had genomen om Gunzenhausen serieus ter hand te nemen. In plaats van in te gaan op de literaire kracht, de historische gelaagdheid en de gedurfde stijl van De Moor, focuste de kritiek zich op enkele zinnen die uit hun context werden gerukt. Alsof het belangrijkste aspect van een roman de vraag is of de hoofdpersoon wel ‘authentiek’ genoeg klinkt – een absurd criterium voor een fictieve autobiografie.
Maar hoe geloofwaardig is een recensie die de zorgvuldig opgebouwde psychologische diepgang van het boek negeert en in plaats daarvan met een paar selectieve citaten een karikatuur schetst? De Moor heeft niet de pretentie om Salinger ’na te bootsen‘, hij creëert een alternatieve, literaire werkelijkheid waarin de grens tussen feit en fictie wordt opgeheven. De Duitse uitgever heeft dat perfect begrepen.
Duitsland als redder van een onderschatte roman
Waar België faalde in het herkennen van de literaire waarde van Gunzenhausen, blijkt Duitsland wél open te staan voor de kracht van De Moors verhaal. Het boek biedt een scherpzinnige blik op de Tweede Wereldoorlog, de naoorlogse ontreddering en de invloed van die tijd op een schrijver die later wereldberoemd zou worden. Gunzenhausen is meer dan een ‘geschiedenisles’, het is een zoektocht naar de drijfveren van een auteur, een portret van een tijdperk en een briljant geconstrueerde roman.
Met de Duitse uitgave krijgt het boek eindelijk de waardering die het verdient. En wie weet: misschien dat de Belgische literaire wereld alsnog inziet dat ze destijds iets over het hoofd heeft gezien.
Dit is niet het eerste Duitstalige boek van Piet de Moor. In 2006 verscheen zijn essay Een masker voor de macht. Ismail Kadare, schrijver in de dictatuur in het Duits onder de titel Eine Maske für die Macht. Ismail Kadare – Schriftsteller in einer Diktatur. Gunzenhausen is wel de eerste Duitstalige roman van Piet de Moor.
Gunzenhausen (website uitgeverij)
ISBN/GTIN: 978-3-8353-5818-8
Producttype: Boek
Bindwijze: Gebonden
Uitvoering: Met stofomslag
Uitgever: Wallstein Verlag
Publicatieplaats: Göttingen
Land van uitgave: Duitsland
Verschijningsdatum: 19 februari 2025
Aantal pagina’s: 365
Taal: Duits
Verkrijgbaar bij o.a. Dussmann das KulturKaufhaus, Thalia, Hugendubel, Amazon, Buecher.de