De Duitse liberale partij FDP verkeert in zwaar weer na de onthulling van een intern document waarin gedetailleerde plannen staan beschreven voor het beëindigen van de samenwerking in de voormalige Ampel-coalitie met de SPD en de Groenen. Het document, getiteld „D-Day Ablaufszenarien und Maßnahmen“, heeft geleid tot het aftreden van de partijsecretaris Bijan Djir-Sarai en partijbestuurder Carsten Reymann.
Wat is het ‚D-Day‘-document?
Het omstreden document beschrijft strategische scenario’s voor het beëindigen van de coalitie, inclusief tijdlijnen, communicatieplannen en een voorbereid statement van partijleider Christian Lindner. Het bevat termen zoals „open veldslag“ en vergelijkt het vertrek van de FDP uit de coalitie met een militaire operatie, een vergelijking die verwijst naar de geallieerde invasie in Normandië tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Het document noemt de eerste week van november als „ideale tijd“ voor de beëindiging van de coalitie, met een focus op het behouden van controle over de communicatie. Ondanks dat het volgens de FDP slechts een werkdocument was, heeft de publicatie geleid tot zware kritiek van zowel politieke tegenstanders als binnen de eigen partij.
Aftreden en interne crisis
Generaal-secretaris Djir-Sarai trad af nadat bleek dat hij eerdere uitspraken over het bestaan van het document niet kon waarmaken. Hij benadrukte dat hij niet op de hoogte was van het document, maar nam alsnog verantwoordelijkheid om schade aan de partij te beperken. Ook FDP-bestuurder Reymann, vermoedelijk de auteur van het document, stapte op.
Reacties van binnen en buiten de partij
Binnen de FDP heeft het document geleid tot scherpe interne kritiek. FDP-presidiumslid Marie-Agnes Strack-Zimmermann noemde de toon van het document „niet behulpzaam“ en riep op tot een grondige evaluatie. Wolfgang Kubicki, vicevoorzitter van de partij, benadrukte de noodzaak tot zelfreflectie.
Partijleider Christian Lindner probeerde de situatie te bagatelliseren door te stellen dat het normaal is om voorbereidende scenario’s te bespreken. „Dit soort werkdocumenten toont professionaliteit,“ aldus Lindner in een interview met de Rheinische Post.
Aan de andere kant van het politieke spectrum zijn SPD en Groenen verbolgen over de onthullingen. SPD-secretaris Matthias Miersch beschuldigde de FDP van onverantwoordelijk gedrag dat het vertrouwen in democratische instellingen schaadt. Britta Haßelmann, fractieleider van de Groenen, ging nog verder door de FDP „ongeschikt voor regeringsverantwoordelijkheid“ te noemen.
Gevolgen voor de FDP
De reputatie van de FDP heeft een flinke klap gekregen. Uit een recente peiling van ARD blijkt dat 40 procent van de respondenten de FDP verantwoordelijk houdt voor de val van de coalitie. De onthulling van het ‚D-Day‘-document versterkt dit beeld alleen maar.
De vraag is nu hoe zwaar deze affaire zal wegen in aanloop naar de verkiezingen op 23 februari. Politiek analisten voorspellen dat de FDP het moeilijk zal krijgen om het vertrouwen van de kiezer te herstellen. Lindner, die mogelijk zelf niet direct betrokken was bij het opstellen van het document, staat onder toenemende druk om leiderschap te tonen en de schade te beperken.
Een beschadigde partijleider?
Hoewel Lindner formeel buiten schot blijft, zal de impact van de affaire op zijn leiderschap niet onopgemerkt blijven. Zijn pogingen om de situatie af te zwakken kunnen worden gezien als een gebrek aan daadkracht, wat schadelijk kan zijn in een verkiezingsjaar. De komende weken zullen cruciaal zijn voor de FDP om het vertrouwen van zowel de achterban als de bredere kiezer te herwinnen.
Met het ‚D-Day‘-document is een diepe kloof blootgelegd binnen de partij, wat het beeld versterkt van een strategische maar kwetsbare politieke speler. De vraag blijft of de FDP haar reputatie kan herstellen voordat de verkiezingen beginnen.