
Met de toenemende geopolitieke spanningen en de veranderende dreigingsniveaus zet de Duitse Bundeswehr een nieuwe divisie op om de binnenlandse infrastructuur te beveiligen. Deze zogenoemde Heimatschutzdivision wordt ondergebracht bij de landmacht (Heer) en zal zowel uit actieve soldaten als reservisten bestaan.
Een extra verdedigingslinie in crisistijd
De nieuwe eenheid krijgt als taak om bij crisissituaties en dreigingen strategische infrastructuur te beschermen. Dit omvat onder andere havens, spoorwegknooppunten, bruggen, pijpleidingen en digitale netwerken. Volgens het Duitse ministerie van Defensie is dit noodzakelijk omdat Duitsland in geval van een NAVO-operatie als logistiek knooppunt dient. Wanneer Duitse troepen elders in Europa worden ingezet, moeten de Heimatschützer klaarstaan om de thuisbasis te beschermen.
Volgens minister van Defensie Boris Pistorius (SPD) past deze stap in een bredere hervorming van de Bundeswehr. Hij benadrukt dat de veiligheidssituatie in Europa een hernieuwde focus op verdediging vereist. De nieuwe eenheid moet snel groeien, maar momenteel schiet het nog tekort aan personeel.
Ondersteuning in vredestijd
Naast de militaire verdedigingstaken kan de Heimatschutzdivision ook worden ingezet bij nationale noodsituaties. Denk aan natuurrampen, grootschalige ongelukken, terroristische dreigingen of zelfs pandemieën. De afgelopen jaren zijn er al verschillende oefeningen uitgevoerd om deze inzetbaarheid te testen.
Kritiek en uitdagingen
De oprichting van de nieuwe divisie krijgt brede politieke steun, onder andere van de FDP en CDU. Toch zijn er zorgen over de praktische uitvoerbaarheid. Critici vrezen dat de Bundeswehr de nieuwe eenheid niet snel genoeg kan voorzien van voldoende manschappen en materieel. CDU-defensiespecialist Henning Otte waarschuwde dat het gevaar dreigt dat er ‘lege structuren’ worden gecreëerd als er niet snel meer middelen beschikbaar worden gesteld.
Daarnaast is er discussie over de herinvoering van een vorm van dienstplicht. Sommige militaire experts zien dit als een noodzakelijke stap om voldoende reservisten te werven voor de nieuwe Heimatschutzdivision.
Een strategische noodzaak
Met de oprichting van deze nieuwe eenheid past Duitsland zijn defensiebeleid aan de veranderende dreigingen in Europa aan. In de huidige situatie, waarin militaire spanningen oplopen en het risico op hybride aanvallen groeit, lijkt dit een logische stap. Maar of de Bundeswehr erin slaagt om de divisie snel operationeel te maken, blijft een open vraag.
Wat is het Heer?
Het Heer is het landmachtonderdeel van de Bundeswehr, het Duitse leger. Het vormt samen met de luchtmacht (Luftwaffe), de marine (Marine) en de cyber- en informatiedivisie (CIR) de vier pijlers van de Duitse krijgsmacht. Met ongeveer 64.000 actieve militairen is het Heer de grootste tak binnen de Bundeswehr.
De landmacht is verantwoordelijk voor de grondtroepen en alle militaire operaties op land, inclusief gemotoriseerde eenheden, pantserdivisies en infanterie. Daarnaast maakt het Heer gebruik van helikopters voor snelle inzetbaarheid.
Tot nu toe bestond de Duitse landmacht uit drie divisies:
- 1e Panzerdivisie
- 10e Panzerdivisie
- Division Schnelle Kräfte (lichte en snel inzetbare eenheden, zoals luchtlandingstroepen)
Met de toevoeging van de Heimatschutzdivision krijgt het Heer nu een vierde divisie die zich specifiek richt op nationale verdediging en crisisbeheersing.
Bronnen
Tagesschau, 11.01.2025: Bundeswehr stellt Division für Heimatschutz auf
Süddeutsche Zeitung, 11.01.2025: Bundeswehr stellt Division für Heimatschutz auf
Deutschlandfunk, 11.01.2025: Was die neue Division Heimatschutz leisten soll