Berlijn – De Duitse partijen CDU en SPD hebben de eerste resultaten van hun verkennende gesprekken bekendgemaakt. De partijen hebben overeenstemming bereikt over een omvangrijk financieringspakket voor defensie en infrastructuur. Dit pakket omvat onder meer de oprichting van een speciaal fonds van 500 miljard euro voor infrastructuurprojecten over een periode van tien jaar. Daarnaast willen de partijen uitzonderingen op de strikte schuldenregels mogelijk maken.
Extra miljarden voor defensie
Een belangrijk onderdeel van de plannen is de financiering van defensie-uitgaven. Volgens CDU-leider Friedrich Merz moeten alle defensie-uitgaven boven één procent van het bruto binnenlands product (bbp) worden vrijgesteld van de beperkingen van de zogenoemde schuldenrem (Schuldenbremse). „Gezien de dreigingen voor onze vrijheid en vrede in Europa, moeten we nu ook op defensiegebied het principe ‘whatever it takes’ hanteren,“ verklaarde Merz.
Hij benadrukte echter dat deze forse investeringen alleen mogelijk zijn als de economie op korte termijn weer stabiel groeit. „Daarvoor moet de infrastructuur verbeterd worden. De benodigde middelen kunnen niet uitsluitend uit de reguliere begrotingen van de federale overheid, deelstaten en gemeenten worden gehaald,“ aldus Merz.
500 miljard euro voor infrastructuur
Naast defensie willen CDU en SPD ook fors investeren in de Duitse infrastructuur. Hiervoor wordt een nieuw speciaal fonds van 500 miljard euro gecreëerd, dat over een periode van tien jaar wordt ingezet. SPD-voorzitter Lars Klingbeil lichtte toe dat 100 miljard euro van dit fonds direct beschikbaar wordt gesteld voor de deelstaten.
Een speciaal fonds (Sondervermögen) staat los van de reguliere begroting en kan, mits verankerd in de grondwet, worden uitgezonderd van de strenge schuldenregels. CDU en SPD hebben aangegeven precies dat te willen doen om extra financiering mogelijk te maken.
Stemmen met de oude Bondsdag
Omdat CDU en SPD geen tweederdemeerderheid hebben in de Bondsdag voor een grondwetswijziging, zijn ze afhankelijk van steun van de Groenen of de liberale FDP. Om de plannen door te voeren, willen de partijen de oude Bondsdag, waarin de krachtsverhoudingen gunstiger liggen, laten stemmen over de noodzakelijke besluiten. Volgende week zullen CDU en SPD daartoe voorstellen indienen.
Daarnaast willen de partijen nog voor het einde van het jaar een hervorming van de schuldenrem doorvoeren in de nieuw gekozen Bondsdag.
SPD zet in op sociale hervormingen
SPD-voorzitter Klingbeil benadrukte dat Duitsland al te lang ‘op slijtage’ draait en dat de investeringen nodig zijn om het land weer beter te laten functioneren. Hij pleitte ervoor dat een nieuwe regering niet alleen in defensie en infrastructuur investeert, maar ook gezinnen ontlast, pensioenen stabiliseert en een eerlijker belastingstelsel invoert.
CSU-voorzitter Markus Söder noemde de overeenkomst een „groot Duitslandpakket“ en stelde dat de mogelijke nieuwe regering hiermee haar eerste grote test heeft doorstaan. „Nog voordat we posten verdelen, zorgen we eerst voor de veiligheid van het land. We sturen hiermee een signaal naar vrienden en vijanden: Duitsland is er. Duitsland trekt zich niet terug,“ aldus Söder.
Nieuwe regering nog niet zeker, maar grote stap gezet
Hoewel de definitieve regeringsformatie nog niet rond is, noemt SPD-co-voorzitter Saskia Esken de eerste overeenkomsten een “belangrijke stap in de juiste richting.” CDU en SPD hebben afgesproken de gesprekken op donderdag en vrijdag voort te zetten. Het doel is om binnen korte tijd tot een definitieve coalitieovereenkomst te komen.
„We zijn ons bewust van de enorme uitdagingen die voor ons liggen,“ verklaarde Merz. „De beslissingen van vandaag zijn slechts de eerste noodzakelijke stappen, maar het wordt een lange weg.“