Duitsers zoeken stabiliteit: grote zorgen, maar ook waardering voor politieke compromissen

Union en AfD naderen elkaar, SPD blijft zwak – hoe kijken Duitsers aan tegen hun regering, belastingen, migratie en defensie?

Foto: Uwe Hiksch / CC BY-SA 2.0 via Wikimedia Commons Wikimedia-link naar het bestand

In een tijd van internationale onzekerheid en binnenlandse spanningen, tonen de nieuwste cijfers van de ARD-DeutschlandTrend een bevolking die verdeeld, maar ook realistisch is. Terwijl Duitsland zich voorbereidt op een mogelijke nieuwe grote coalitie tussen CDU/CSU (de Union) en SPD, tekent zich een groeiende steun voor de radicaal-rechtse AfD af. Toch blijft de bereidheid tot compromis groot – en zijn burgers duidelijk over waar zij de prioriteiten van de politiek willen zien.

Politieke steun verschuift: CDU verliest, AfD stijgt

De CDU/CSU verliest drie procentpunt ten opzichte van vorige maand en zakt naar 26% – het laagste peil sinds oktober 2022. De AfD daarentegen bereikt een recordhoogte van 24%. De sociaaldemocratische SPD van bondskanselier Scholz blijft steken op 16%. Andere partijen zoals de Groenen (11%), Die Linke (10%) en FDP (4%) schommelen rond of onder de kiesdrempel. Het nieuwe Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW) komt uit op 4%, eveneens onder de drempel.

De daling bij de CDU lijkt samen te hangen met het recente koerswijziging van partijleider Friedrich Merz over de zogeheten Schuldenbremse (begrotingsdiscipline). Slechts 27% van de kiezers vindt zijn verklaring daarvoor geloofwaardig. Ook onder CDU-aanhangers is er twijfel.

03.04.2025


Populariteit politieke kopstukken: Pistorius blijft bovenaan

Bij de beoordeling van politieke leiders blijft SPD-minister van Defensie Boris Pistorius met 60% steun het populairst. SPD-leider Lars Klingbeil wint aan populariteit en staat nu op 35% (+7). Friedrich Merz zakt naar 25%, zijn laagste score als partijleider. CSU-leider Markus Söder blijft stabiel op 35%, terwijl SPD-partijvoorzitter Saskia Esken op een schamele 13% blijft hangen.

Grote steun voor politieke compromissen

Hoewel het politieke landschap versplinterd raakt, hechten Duitsers sterk aan samenwerking: 82% vindt het goed als partijen compromissen sluiten – als noodzakelijk onderdeel van democratie. Slechts 13% ziet compromissen als het opgeven van principes. Vooral aanhangers van SPD, CDU/CSU en de Groenen staan hier positief tegenover. Zelfs onder AfD-kiezers is 60% voorstander van compromissen bij coalitievorming.

Bezorgdheid over daadkracht

Ondanks die bereidheid tot samenwerking, maakt de meerderheid zich zorgen of partijen ook echt tot oplossingen komen: 73% van de ondervraagden zegt zich zorgen te maken dat de politiek geen gezamenlijke antwoorden vindt op urgente vragen.

Belastingen en sociale thema’s

Over belastingkwesties zijn de meningen verdeeld:

  • 69% steunt het SPD-voorstel voor een belasting op grote vermogens.

  • Slechts 39% steunt het CDU-voorstel om de Solidaritätszuschlag (een soort extra belasting) volledig af te schaffen.

  • 56% vindt belastingverlaging voor bedrijven wél een goed idee.

Migratie, klimaat en infrastructuur

  • 85% is tegen het verhogen van de pensioenleeftijd boven 67.

  • 64% staat open voor het idee om asielprocedures buiten de EU uit te voeren.

  • 53% steunt een snelheidslimiet van 130 km/u op snelwegen.

  • Over de herinvoering van de dienstplicht is men verdeeld: 45% wil een dienstplicht voor mannen én vrouwen, 27% wil terug naar het oude systeem (alleen voor mannen), 22% wil het volledig afschaffen.

Investeringen: onderwijs staat bovenaan

Als het gaat om investeringen met geleend geld, willen de meeste Duitsers dat deze naar het onderwijs gaan:

  • 60% kiest voor meer geld voor scholen, kinderopvang en onderwijs.

  • 38% wil betere infrastructuur (wegen, bruggen, spoor).

  • 36% vindt investeringen in de zorg prioriteit.

Klimaat, woningbouw en digitalisering krijgen elk zo’n 18–21% steun als investeringsprioriteit.

Conclusie

Duitsland staat op een politiek kruispunt. Terwijl de steun voor gevestigde partijen wankelt en de AfD aan kracht wint, blijft de meerderheid van de Duitsers hechten aan politieke samenwerking en degelijke oplossingen. Compromissen worden gewaardeerd, maar het vertrouwen dat deze ook gevonden worden is broos. De ARD-DeutschlandTrend laat een land zien dat zoekt naar richting – en meer daadkracht eist, zowel van politiek als beleid.