
De Duitse regering onder bondskanselier Friedrich Merz (CDU) wil de Arbeidstijdwet (Arbeitszeitgesetz) grondig hervormen. Kern van het plan is de invoering van een wekelijkse in plaats van een dagelijkse maximumgrens voor arbeidstijd. Daarmee zou de werkweek in Duitsland stijgen van 40 naar 48 uur. De reacties lopen sterk uiteen: werkgevers juichen de plannen toe, maar onderzoekers slaan alarm over de gevolgen voor de gezondheid.
Van 8 uur per dag naar 48 uur per week
Volgens de huidige wet mogen werknemers in Duitsland maximaal acht uur per dag werken, met een uitzondering tot tien uur. De nieuwe plannen zouden in de praktijk werkdagen tot ruim 12 uur toestaan, zo rekende het Hugo Sinzheimer Instituut voor Arbeidsrecht (HSI) van de Hans-Böckler-Stiftung voor.
De regering wijst op de voordelen: wie op een dag langer werkt, kan dit op een andere dag compenseren met meer vrije tijd. Zo zou er meer flexibiliteit ontstaan voor ouders, mantelzorgers en oudere werknemers. Ook bedrijven zouden profiteren: zij kunnen sneller reageren op pieken in de productie of dienstenvraag.
Kritiek van onderzoekers
Het HSI verwerpt de redenering dat langere dagen simpelweg door kortere dagen elders gecompenseerd kunnen worden. Volgens arbeidsmedische studies leidt structureel langer werken tot meer stress, psychische klachten en fysieke risico’s zoals hart- en vaatziekten, diabetes en zelfs een verhoogde kans op kanker.
„De doelen van de regering zijn met langere werkdagen niet te bereiken”, aldus HSI-onderzoekers dr. Amélie Sutterer-Kipping en dr. Laurens Brandt. „Voor de balans tussen werk en gezin is juist voorspelbaarheid en planbaarheid van werktijden cruciaal.”
Verdeelde reacties
Waar werkgeversorganisaties, zoals de Vereinigung der Bayerischen Wirtschaft (vbw), de hervorming toejuichen, wijzen vakbonden en onderzoekers op de negatieve effecten voor werknemers. Meer dan de helft van de Duitse werknemers spreekt zich bovendien juist uit voor kortere werktijden.
Het debat rond de hervorming van de Arbeidstijdwet laat zien hoe verschillend de belangen liggen tussen politiek, bedrijfsleven en arbeidswetenschappers. Of de 48-urige werkweek daadwerkelijk werkelijkheid wordt, zal afhangen van de komende onderhandelingen tussen CDU/CSU en SPD.
BRON
Frankfurter Rundschau: Neue Arbeitszeitgesetz-Reform der Merz-Regierung – 48-Stunden-Woche soll kommen