De voorgenomen bezuinigingen op cultuur in Berlijn worden aanzienlijk versoepeld. Na felle protesten van kunstenaars, schrijvers en uitgevers heeft de Berlijnse coalitie van CDU en SPD besloten de oorspronkelijk geplande korting van 130 miljoen euro deels terug te draaien. Kinder- en jeugdtheaters worden zelfs volledig ontzien, en ook grotere instellingen zoals het Deutsche Theater en de Schaubühne hoeven minder te bezuinigen.
Theater en bibliotheken minder getroffen
De nieuwe lijst van bezuinigingen laat zien dat het Kinder- en Jugendtheater Grips en het Theater an der Parkaue volledig worden ontzien. Voor volwassenenbühnes worden de kortingen fors verminderd. Zo hoeft het Deutsche Theater nog slechts 1,588 miljoen euro in plaats van de eerder geplande 3 miljoen euro te besparen. De Schaubühne ziet de besparing teruggebracht tot 1 miljoen euro, tegenover de oorspronkelijke 1,8 miljoen euro.
Ook andere instellingen worden ontzien. De subsidie voor de Philharmoniker blijft intact, en de geplande korting van 4 miljoen euro op de Centrale en Stedelijke Bibliotheek is teruggebracht tot 1,6 miljoen euro. Daarnaast worden bezuinigingen op Berlijnse omroeporkesten en koren volledig geschrapt.
Extra lasten voor Friedrichstadtpalast
Niet alle instellingen profiteren van de aangepaste plannen. Het Friedrichstadtpalast moet juist méér besparen dan aanvankelijk gepland: 1,85 miljoen euro in plaats van de eerder genoemde 1,6 miljoen euro.
De verschuivingen in de bezuinigingen zijn mogelijk doordat sommige andere uitgavenposten fors worden ingekort. Zo wordt het budget voor de bouw van werkruimtes voor kunstenaars gereduceerd van 21,35 miljoen naar slechts 3,225 miljoen euro. De coalitie verdedigt deze maatregel met het argument dat dit geld in het verleden nauwelijks werd benut.
Hevige protesten: „Kunst is geen luxe“
De bezuinigingen zorgden de afgelopen weken voor veel beroering in de Berlijnse culturele sector. Meer dan 50 uitgeverijen, waaronder bekende namen als Suhrkamp en Ullstein, richtten zich in een open brief tot burgemeester Kai Wegner (CDU). „Kunst is geen luxe,“ schreven zij. „Een Berlijn zonder rijke cultuur verliest zijn aantrekkingskracht.“ Deze boodschap vond gehoor, getuige de versoepeling van de plannen.
Politieke besluitvorming
De aangepaste bezuinigingslijst wordt later deze week besproken in een overleg van CDU- en SPD-topfunctionarissen. Op 19 december moet het Berlijnse parlement de plannen goedkeuren als onderdeel van de begroting voor 2025. Hoewel de versoepelingen een opluchting zijn voor de cultuursector, blijft de druk hoog. Veel culturele instellingen kijken met spanning uit naar de uiteindelijke stemming.
Met deze versoepelingen benadrukt de Berlijnse politiek dat cultuur een onmisbaar onderdeel is van de stad, maar de sector zal waakzaam blijven over toekomstige ontwikkelingen.